Czarny Piątek to dziś w zasadzie globalne święto zakupów, które otwiera najbardziej intensywny okres sprzedażowy roku. Zanim stał się wielkim festiwalem promocji, był jedynie lokalnym wydarzeniem w Stanach. Sprawdź, skąd wzięło się Black Friday, dlaczego w 2025 roku znów wzbudzi ogromne emocje oraz jak kupować rozsądnie – tak, by korzystać z okazji, zamiast ulegać marketingowym pułapkom.
Black Friday – jak narodził się zakupowy fenomen?
Początki Czarnego Piątku sięgają lat 60. XX wieku, kiedy policjanci w Filadelfii zaczęli określać tak dzień następujący po Święcie Dziękczynienia. Nazwa bynajmniej nie nawiązywała do promocji, lecz do gigantycznych korków i tłumów w sklepach. Dopiero później handlowcy dostrzegli potencjał w tym masowym zainteresowaniu i przekształcili pojęcie w pozytywny symbol rozpoczęcia świątecznych zakupów. W latach 80. i 90. Black Friday był przede wszystkim wydarzeniem stacjonarnym. W relacjach z tamtych czasów przed sklepami kolejki potrafiły ustawiać się jeszcze przed świtem, a pierwsze nagrania tłumów biegnących po telewizory czy konsole obiegały światowe media. Choć to obraz mocno przerysowany, dobrze oddaje energię tamtych czasów.
Dziś sytuacja wygląda zupełnie inaczej. Zwyczaj przeniósł się w dużej mierze do internetu, a zakupy stały się bardziej spokojne i racjonalne. Współczesny klient porównuje ceny, czyta opinie i często planuje zakupy z wyprzedzeniem.
Black Week i Cyber Monday – współczesne formy zakupowego święta
Współczesny Czarny Piątek wcale nie zaczyna się w piątek i już od dawna nie trwa przez jeden dzień. Sklepy zaczęły wydłużać akcje promocyjne tak, aby dać klientom więcej czasu na zakupy. W ten właśnie sposób narodził się Black Week anonsowany kilka dni wcześniej i obejmujący szeroki wybór produktów: od ubrań i kosmetyków po sprzęt RTV i elektronikę.
Jeszcze później pojawił się Cyber Monday - odpowiedź sklepów internetowych na dominację handlu stacjonarnego w Black Friday. Z czasem jednak sklepy online wygrały wyścig na każdej płaszczyźnie. Dziś to właśnie zakupy cyfrowe dominują cały okres wyprzedaży. Podczas Black Friday 2025, przypadającego 28 listopada, również możemy spodziewać się promocji rozciągniętych na kilka dni, obejmujących zarówno ofertę cyfrową, jak i tradycyjną. Wiele osób wykorzystuje ten czas na kupno prezentów świątecznych, sprzętu elektronicznego czy większych urządzeń do domu.
Co warto kupować podczas Black Friday?
Chociaż promocje obejmują dziś niemal każdą kategorię, w praktyce w Czarny Piątek najbardziej opłaca się sięgać po produkty, które na co dzień kosztują więcej i są rzadziej przeceniane. Sprzęty elektroniczne, takie jak telewizory, smartfony, słuchawki, konsole czy laptopy, często mają realnie obniżone ceny. To dobry moment na zakup urządzeń AGD do domu: od małych sprzętów kuchennych, przez roboty sprzątające, aż po lodówki czy płyty indukcyjne.
Coraz więcej osób korzysta w tym okresie również z promocji na odzież, kosmetyki premium i artykuły sportowe. Jesień i zima to czas wymiany garderoby, dlatego Black Week bywa świetną okazją do kupienia butów zimowych, kurtek czy sprzętu outdoorowego w rozsądnej cenie. Takie zakupy nierzadko okazują się nie tylko tańsze, ale i bardziej świadome niż impulsywne kupowanie rzeczy tuż przed świętami.
Jak kupować rozsądnie w Black Friday i Black Week?
Choć Black Friday kojarzy się z emocjami i pośpiechem, można - i z pewnością warto! - podejść do niego ze spokojem. Zamiast klikać w pierwsze okazyjne oferty, dobrze jest zastanowić się, czego naprawdę potrzebujemy. Przydaje się lista zakupów, szczególnie jeśli planujemy kupno droższych przedmiotów, jak elektronika czy wyposażenie domu. Ceny obserwuj z wyprzedzeniem, bo nadal nie każda promocja oznacza faktyczną obniżkę. Sklepy często kuszą mocnymi komunikatami, jednak oszczędność uwidacznia się, gdy porównamy ceny z poprzednich miesięcy. Ustalenie konkretnego budżetu również chroni przed impulsywnymi decyzjami, a to właśnie one najczęściej sprawiają, że po Czarnym Piątku zamiast radości zostaje niepotrzebny wydatek.
Przy zakupach internetowych trzeba jeszcze zwrócić uwagę na warunki dostawy oraz zwrotu. Niektóre sklepy zapewniają darmowe odesłanie, inne - dodatkowe okresy na zwrot podczas Black Week. To szczególnie ważne przy zakupie odzieży lub obuwia. Najważniejsza pozostaje jednak zasada: Black Friday jest po to, by kupić to, co i tak planowaliśmy, ale taniej - nie zaś po to, by zapełniać koszyk przypadkowymi promocjami.