Do 11 istniejących wcześniej cechów rzemieślniczych dochodziły kolejne: bednarzy, blacharzy, cieśli, farbiarzy, felczerów, kamieniarzy, kapeluszników, kołodziejów, kuśnierzy, murarzy, mydlarzy, piwowarów, powroźników, rymarzy i szklarzy. W 1860 r. było już w Łodzi 29 zgromadzeń rzemieślniczych. W latach 80. XIX w. zaczęły powstawać w Łodzi pierwsze związki zawodowe, których celem było przede wszystkim organizowanie pomocy materialnej, bo kryzysy często nękały miasto.
Zrzeszali się subiekci, majstrowie, nauczyciele, a w późniejszych latach kupcy, przemysłowcy, prawnicy, aptekarze, rzemieślnicy, no i przede wszystkim robotnicy. Siedziby tych zrzeszeń znajdowały się głównie na Nowym Rynku (pl. Wolności), przy ulicach Spacerowej, Wólczańskiej i Widzewskiej oraz na przecznicach Piotrkowskiej.
W latach 1906–1910 siedzibą Stowarzyszenia Zawodowego Robotników Przemysłu Włókienniczego „Jedność” był zajazd Paradyż przy ul. Piotrkowskiej 175a. Polski Związek Zawodowy Ogrodników mieścił się najpierw w lokalu Towarzystwa Opieki nad Zwierzętami przy ul. Piotrkowskiej 85, a następnie pod numerem 145 – wspólnie z Towarzystwem Opieki nad Drzewostanem. W Łodzi działało także sporo instytucji filantropijnych, jak np. Chrześcijańskie Towarzystwo Dobroczynności.
