Serce jest głównym narządem układu krwionośnego, którego zadaniem jest pompowanie i dostarczanie natlenionej krwi do każdej komórki naszego organizmu. Ten mięsień ważący zaledwie ok. 300 gramów wykonuje nieustającą, ciężką pracę, niezwykle istotną dla naszego życia. Dobowa liczba skurczów mięśnia sercowego przekracza nawet 100 tys., co daje ok. 7500 litrów przepompowanej krwi. Aby serce pozostało w dobrej kondycji jak najdłużej, należy odpowiednio o nie dbać. Jak? O tym piszemy poniżej.
Najczęściej występujące choroby serca i układu krążenia
Do najczęściej występujących chorób serca należą:
- choroba niedokrwienna serca (choroba wieńcowa),
- wady zastawkowe,
- zapalenie mięśnia sercowego,
- zapalenie osierdzia lub wsierdzia,
- niewydolność mięśnia sercowego (ostra, przewlekła),
- zaburzenia rytmu (arytmia, tachykardia, bradykardia, migotanie przedsionków),
- nerwica serca.
Bardzo niebezpieczne dla serca są również takie schorzenia jak miażdżyca, zakrzepica czy niedrożność tętnic. Mogą one doprowadzić do zawału mięśnia sercowego. Pracę serca zaburza także nadciśnienie tętnicze, które skutkuje przerostem mięśnia sercowego, przyspieszonym rozwojem miażdżycy, a nawet powstaniem tętniaka czy rozwarstwieniem aorty. Może też spowodować udar mózgu.
Objawy chorób serca, których nie wolno bagatelizować:
- kołatanie serca – przyspieszone, silniejsze lub niemiarowe bicie serca,
- Sinica – fioletowo-niebieskawe zabarwienie skóry (na kończynach i palcach) i błon śluzowych (zwłaszcza warg i języka),
- ból w klatce piersiowej,
- obrzęki, które mogą dotyczyć obu kończyn dolnych,
- duszności pojawiające się po czynnościach niewymagających wielkiego wysiłku, a nawet w czasie spoczynku.
Choroby serca. Lepiej zapobiegać niż leczyć
Kondycja serca jest uzależniona w znacznym stopniu od prowadzonego stylu życia. Aby zmniejszyć ryzyko wystąpienia chorób tego ważnego organu, należy podjąć działania profilaktyczne, polegające na:
- unikaniu dymu tytoniowego (zarówno jako palacz czynny, jak i bierny),
- zdrowym odżywianiu – jedz dużo warzyw i owoców, a także ryby, chudy nabiał i produkty pełnoziarniste; ogranicz spożycie czerwonego i tłustego mięsa, cukrów prostych, tłuszczów nasyconych i soli kuchennej,
- redukcji masy ciała w przypadku istniejącej nadwagi lub otyłości,
- regularnej aktywności fizycznej, takiej jak jazda na rowerze, nordic walking, pływanie czy marsz, trwającej nie krócej niż pół godziny dziennie; rodzaj i intensywność aktywności należy dostosować do swojego wieku i ogólnej sprawności.
- radzeniu sobie ze stresem;
- dbaniu o higienę jamy ustnej (zaburzenia flory bakteryjnej jamy ustnej trzykrotnie podnoszą ryzyko zachorowań na choroby sercowo-naczyniowe!),
- dbaniu o odpowiednią ilość snu – ok. 7–8 godzin na dobę.
Istotnym elementem profilaktyki chorób serca jest ponadto regularne wykonywanie badań, takich jak: morfologia, lipidogram, poziom glukozy, kreatynina, elektrolity (Na, K, Mg), AspAT, ALAT, troponina, D-dimery i homocysteina. Ważna jest także kontrola ciśnienia tętniczego krwi i badanie EKG, które pozwala ocenić pracę serca oraz wykryć ewentualne nieprawidłowości.
Stosując się do powyższych zaleceń, zwiększysz swoje szanse na długie, zdrowe życie.
