Objawy SIBO
SIBO to inaczej zespół rozrostu bakteryjnego jelita cienkiego. U zdrowych osób, w jelicie cienkim nie ma wielu bakterii. Znaczne ich ilości powinny być natomiast obecne w jelicie grubym. U osób zmagających się z SIBO dochodzi do nadmiernego namnażania się bakterii właśnie w jelicie cienkim. Prowadzi to do pojawienia się takich objawów jak:
- wzdęcia - mogą mieć różne nasilenie, ale to jeden z najczęściej zgłaszanych przez pacjentów objawów. Brzuch jest powiększony, jakby “napompowany”. Po przyjęciu pozycji leżącej można usłyszeć bulgotanie, przelewanie w jelitach,
- nadmierne oddawanie gazów,
- uczucie pełności w brzuchu,
- bóle brzucha,
- nudności.
Jeśli SIBO nie jest leczone i nadal się rozwija, może dojść do zaburzenia wchłaniania witamin z przewodu pokarmowego. Zachodzi też ryzyko niedożywienia. U części osób cierpiących na SIBO rozwija się również IMO - zespół rozrostu metagenów w jelitach. Oprócz wymienionych wyżej objawów typowym dla IMO symptomem jest też zaparcie. Problem z wypróżnianiem jest wynikiem spowolnionej perystaltyki jelit.
Co przyczynia się do rozwoju SIBO?
Przyczyny SIBO są różnorodne i nie zawsze udaje się wskazać źródło choroby u konkretnego pacjenta, choć zawsze warto dążyć do jego ustalenia. Na rozwój SIBO z pewnością bardziej narażone są osoby, u których występują choroby jelit, takie jak np. choroba Leśniowskiego-Crohna czy zespół jelita drażliwego. Przewlekłe stosowanie inhibitorów pompy protonowej, które ograniczają wydzielanie kwasu solnego, również sprzyja przerostowi bakterii w jelicie cienkim. Kwas żołądkowy niszczy bakterie i tym samym zapobiega ich przedostawaniu się do jelita.
Kolejną przyczyną SIBO mogą być zaburzenia trawienia i choroby wątroby. Nie bez znaczenia są też niewłaściwe nawyki dietetyczne, takie jak chociażby zbyt częste przyjmowanie posiłków - ważne jest zachowanie co najmniej 2 godzin odstępu między spożywaniem jakiegokolwiek pokarmu lub napoju dostarczającego kalorii.
Jak leczyć SIBO?
Nieprzyjemne, utrzymujące się dłuższy czas wymienione wyżej objawy powinny skłaniać do wizyty u lekarza. W diagnostyce SIBO najczęściej wykorzystuje się testy oddechowe, choć czasami lekarz zaleca też inne badania, które pomogą rozpoznać lub wykluczyć SIBO. Test wodorowy wymaga odpowiedniego przygotowania pacjenta do badania. Jest nieinwazyjny, komfortowy, choć trwa stosunkowo długo - ok. 2 godziny.
SIBO wiąże się z nadmiarem bakterii w jelicie cienkim, dlatego w jego leczeniu wykorzystuje się leki przeciwbakteryjne, które dostępne są na podstawie recepty. Najczęściej stosowana jest rifaksymina, choć lekarz może rekomendować również inny antybiotyk. Co ważne, jak wskazuje ekspert z Apteki dla Rodziny, podczas leczenia SIBO najczęściej nie należy przyjmować probiotyku. Standardowo czas leczenia wynosi 2 tygodnie, choć może się on różnić w indywidualnych przypadkach.
Dieta przy SIBO
Po zakończeniu stosowania antybiotyku rekomendowane jest wprowadzenie diety low-FODMAP. Można uprościć, że jest to dieta z niską zawartością fermentujących sacharydów. Polega ona początkowo na wykluczeniu ze spożywanych posiłków pokarmów silnie fermentujących, takich jak np. cebula, kapusta, jabłka, gruszki, brzoskwinie, nasiona roślin strączkowych i produkty pszenne. Lista tych pokarmów jest bardzo długa i bez trudu można znaleźć ją w Internecie. Po ok. 4-6 tygodniach można stopniowo, pojedynczo wprowadzać wyeliminowane z diety pokarmy, jednak w malej ilości. Warto zwracać uwagę na to, jak organizm reaguje na ich spożycie i czy pojawiają się ponownie nieprzyjemne dolegliwości trawienne. Z czasem można wrócić do normalnej diety, jednak często bywa tak, że wskazane jest już stałe wykluczenie z diety wybranych mocno fermentujących pokarmów, które powodują nawrót dolegliwości.
Czy SIBO można całkowicie wyleczyć? U większości pacjentów chorujących na SIBO chorobę tę można wyleczyć dzięki antybiotykoterapii i diecie. Taki sposób leczenia przynosi dobre efekty i odczuwalnie poprawia komfort życia chorych. Warto jednak pamiętać, że stosunkowo często dochodzi do nawrotu SIBO. Dotyczy to szczególnie takich sytuacji, w których nie udało się wskazać lub wyeliminować przyczyny nadmiernego przerostu bakterii w jelicie cienkim. Jeśli nie da się usunąć źródła choroby, istnieje duże ryzyko jej nawrotu. Przy ponownym zachorowaniu na SIBO, lekarz również zaleca antybiotykoterapię, choć może zmienić stosowany lek lub wydłużyć czas jego przyjmowania.
SIBO jest często występującą chorobą, która dotyczy wielu młodych osób. Może znacząco pogarszać jakość życia, negatywnie wpływając na życie prywatne i zawodowe. SIBO warto i należy leczyć. Wprowadzenie zdrowych nawyków żywieniowych, przestrzeganie przerw między posiłkami i ograniczenie stresu w życiu codziennym może pomóc zmniejszyć ryzyko nawrotu SIBO.