Łódź miastem milionerów i… secesji. Co najmniej 40 fabrykantów zbiło tu fortuny

Łódź jest miastem, którego centrum architektoniczne w istotnym stopniu zostało ukształtowane przez eklektyzm historyczny i secesję. Zadecydował o tym czas dynamicznej rozbudowy miasta, kiedy to na przełomie XIX i XX w. łódzki przemysł osiągał szczyty rozwoju, podobnie jak fortuny wielkich fabrykantów.

Łódź miastem milionerów i… secesji. Co najmniej 40 fabrykantów zbiło tu fortuny
Łódź miastem milionerów i… secesji. Co najmniej 40 fabrykantów zbiło tu fortuny

W Łodzi mieszkało co najmniej 40 prawdziwych milionerów, a fortuny dziesiątek „mniejszych” przedsiębiorców liczone były w setkach tysięcy rubli. Wolna lub zajęta przez zniszczoną, drewnianą architekturę przestrzeń miejska umożliwiała budowę na dużą skalę. Ponadto rozwój budownictwa ściągał do Łodzi odpowiednich fachowców. Na przełomie XIX i XX w. pracowali tu m.in. architekt Piotr Brukalski, inżynierowie Franciszek Chełmiński, Adolf Seligsohn, Gustaw Landau-Gutenteger, Ignacy Stanisław Stebelski, architekci: Edward Creutzburg, Dawid Lande, Kazimierz Sokołowski, a także budowniczy powiatu łódzkiego Ignacy Markiewicz. 

Łódzką secesję akcentuje głównie zewnętrzna i wewnętrzna dekoracja budynku. Brakuje natomiast obiektów architektonicznych o asymetrycznej bryle, tak charakterystycznych dla rozwiniętych form zachodnioeuropejskiego nurtu art neuveau. Chociaż i w łódzkich realizacjach widać elementy „projektowania od wewnątrz”, podczas którego funkcjonalność budynku przeważała na harmonią i kształtem jego bryły. Mimo kryzysów i rewolucyjnych zawirowań w 1905 r. możemy w architekturze Łodzi odnaleźć wiele secesyjnych akcentów sprzed 1914 r.

ZOBACZ TAKŻE