Łodzianin, Bałuciarz i Widzewiak wielką literą! Co musisz wiedzieć o nowej reformie językowej?

Koniec z zastanawianiem się nad skomplikowanymi wyjątkami! Od 1 stycznia 2026 roku Rada Języka Polskiego wprowadza reformę, która ma zbliżyć zasady pisowni do tego, jak faktycznie posługujemy się językiem. Co się zmieni?

Łódź. Łodzianin, Bałuciarz i Widzewiak wielką literą! Co musisz wiedzieć o nowej reformie językowej?
Łodzianin, Bałuciarz i Widzewiak wielką literą! Co musisz wiedzieć o nowej reformie językowej? / fot. Envato

Od 1 stycznia zaczynają obowiązywać nowe zasady języka polskiego. Nie chodzi o rewolucję, która wywróci język do góry nogami, ale o uporządkowanie reguł tak, aby były bliższe temu, jak naprawdę mówimy i piszemy na co dzień. Dzięki nowym regułom pisanie po polsku ma stać się mniej skomplikowane i bardziej intuicyjne.

Mniej wyjątków, więcej logiki

Jedną z najbardziej zauważalnych zmian jest reforma dotycząca nazw mieszkańców miast, dzielnic i miejscowości, które od 1 stycznia zapiszemy wielką literą.

  • Przykłady: Łodzianin, Bałuciarz, Widzewiak, Zgierzanin, Pabianiczanin czy Skierniewiczanin.

To duże ułatwienie, zwłaszcza w oficjalnej korespondencji, tekstach urzędowych oraz materiałach promocyjnych miast i regionów.

Mniej skomplikowana geografia

Kolejna zmiana dotyczy wielowyrazowych nazw geograficznych, ponieważ wprowadzono zasadę pisowni wielką literą wszystkich ich członów.

  • Przykłady: Morze Marmara, Pustynia Gobi, Półwysep Hel, Wyspa Uznam.

Ujednolicono też zapis nazw miejsc oraz obiektów w przestrzeni publicznej.

  • Przykłady: Aleja Piłsudskiego, Plac Wolności, Park Staromiejski, Most Poniatowskiego, Kościół św. Mateusza, Pałac Rodziny Poznańskich, Willa Kindermanna, Zamek w Łęczycy, Apteka pod Orłem.

  • Ważne!: słowo "ulica" nadal będziemy zapisywać małą literą (np. ulica Piotrkowska w Łodzi).

Podobna zasada obejmie nazwy instytucji oraz lokali usługowych i gastronomicznych.

  • Przykłady: Teatr Wielki w Łodzi, Teatr Powszechny, Muzeum Miasta Łodzi, Kino Charlie, Kawiarnia Literacka, Restauracja Manekin.

Uproszczona pisownia z "nie"

Przez lata pisownia "nie" z różnymi częściami mowy mogła sprawiać trudności. Nowe zasady wprowadzają znaczące uproszczenia.

  • Imiesłowy: wprowadzono zasadę zawsze łącznej pisowni "nie" z imiesłowami (np. nieprzygotowany projekt, nieodnowiona kamienica, niezrealizowana inwestycja).

  • Jeśli chodzi nam o cechę (np. niezadowolony mieszkaniec) to piszemy łącznie. Jeśli jednak chcemy podkreślić faktyczny brak wykonania czynności (np. wniosek nie był przygotowany na czas), dopuszczalny jest zapis osobny.

  • Stopniowanie: ujednolicono pisownię z przymiotnikami i przysłówkami, także w stopniu wyższym i najwyższym. Poprawne formy to: niezbyt drogi, niestaranny, niestaranniej, nienajlepiej przygotowany.

Superreforma

Nowe zasady porządkują również pisownię popularnych przedrostków.

  • Przykłady: pół- zapisujemy łącznie w wyrażeniach takich jak półzabawa, półzartem, półprawda. Łącznik stosujemy jedynie przy nazwach własnych, np. pół-Łodzianin.

  • Przedrostki: w przypadku słów takich jak super, eko, mini, mega dopuszczono dwie formy zapisu. Możemy pisać łącznie (superwydarzenie) lub osobno (super wydarzenie), jeśli traktujemy te cząstki jako określenia danego zjawiska.

Nagrody i wyróżnienia

Od 1 stycznia wszystkie człony nazw nagród, tytułów i wyróżnień zapisujemy wielką literą.

  • Przykłady: Honorowy Obywatel Miasta Łodzi, Nagroda Prezydenta Miasta Łodzi, Nagroda Literacka im. Juliana Tuwima.

ZOBACZ TAKŻE