W Łodzi działa 36 jednostek pomocniczych miasta, czyli osiedli, a ich rady wybierane są w trakcie wyborów przeprowadzanych według takich samych zasad, jak na wyższym szczeblu (do rady gminy) i liczą: w jednostkach pomocniczych do 20 tys. mieszkańców – 15 członków, a do 50 tys. mieszkańców – 21 członków.
Co może rada osiedla?
U podstaw wyodrębnienia jednostki pomocniczej gminy leży zasada pomocniczości. Stanowi ona, że w procesie zaspokajania potrzeb społecznych niezwykle istotne jest, aby organy władzy i administracji oraz instytucje publiczne znajdowały się jak najbliżej obywateli – zarówno w aspekcie przestrzennym, jak i społecznym. Choć nie dysponują one takimi środkami samodzielności prawnej, organizacyjnej czy finansowej jak gminy, to najważniejszym ich zasobem jest kapitał społeczny. W zależności od siły więzi społecznych, zaufania, otwartości wobec otoczenia czy nastawienia prospołecznego może ona podejmować skuteczne działania na rzecz społeczności lokalnej.
Zgodnie ze statutem nadanym uchwałą Rady Miejskiej w Łodzi osiedle stanowi wspólnotę osób zamieszkujących dany obszar w opisanych granicach, które jako jednostki pomocnicze uczestniczą w realizacji zadań miasta, m.in. działań na rzecz ochrony środowiska i zieleni miejskiej, kreowania sfery edukacji i kultury oraz współdziałania z policją, strażą miejską i strażą pożarną w zakresie utrzymania ładu i porządku publicznego na terenie osiedla.
Nic o nas bez nas
Przede wszystkim jednak mieszkańcy osiedli poprzez swoich reprezentantów w radach opiniują projekty budżetu miasta oraz uchwały i inne zarządzenia organów gminy dotyczące danego terenu. Ponadto w gestii rad osiedli pozostają działania podejmowane na rzecz mieszkańców lokalnych wspólnot; warto tu wymienić najczęściej organizowane wydarzenia: sprzątanie terenów w ramach Dnia Ziemi, pikniki rodzinne, akcje społeczne, wspólne wigilie dla samotnych, dni seniora oraz integrujące imprezy rekreacyjne i spotkania okolicznościowe budujące więzi sąsiedzkie.
Głos doradczy i pomocniczy dla władz miasta dotyczy również wskazywania konkretnych potrzeb, np. usytuowania przystanków komunikacji miejskiej, sprzątania zaniedbanych terenów czy wnioskowania o rewitalizację budynków, nasadzeń zieleni i zagospodarowania przestrzeni osiedla. Chodzi również o stan dróg, naprawę chodników, place zabaw, przestrzeń rekreacyjną, a także lokalną infrastrukturę i ochronę środowiska naturalnego.
Mieszkańcy – do dzieła!
Najbliższe wybory do rad osiedli w Łodzi są planowane na jesień tego roku. Wszyscy, którym bliskie są idee lokalnej demokracji i społeczeństwa obywatelskiego mogą w nich wystartować, by móc współdecydować o warunkach życia w swojej okolicy, ale również integrować mieszkańców wokół wspólnych spraw i rozwiązywania bieżących problemów. Rady opiniują także projekty Łódzkiego Budżetu Obywatelskiego, co przekłada się na konkretne inwestycje w osiedlach. Młodzi mogą poznać mechanizmy zarządzania i funkcjonowania organizmu miejskiego i rozpocząć karierę w strukturach samorządowych, zyskując prestiż i uznanie. To szansa na rozwój osobisty poprzez poznawanie wielu zagadnień, planowanie i kreowanie nowych rozwiązań. Potrzebni są w działaniach na najniższym szczeblu samorządu ludzie ze społecznikowską pasją, starsi i młodzi z nowymi pomysłami, którzy zechcą włączyć się w nurt przemian lokalnych, prowadzących do zrównoważonego rozwoju i tworzenia coraz lepszych warunków życia w osiedlach – naszych „małych ojczyznach”.
