Niezwykle ważną informacją jest fakt, że środki na działania w tym roku zostały znacznie zwiększone. Łączna kwota to 400 tys. zł, co stanowi ponad 100% wzrost funduszy przeznaczonych na stypendia artystyczne. Dzięki temu wysokość stypendium została zwiększona i wynosi 25 tys. zł, czyli o 10 tys. zł więcej niż w latach ubiegłych. Stypendia otrzyma 16 wyłonionych w konkursie stypendystek i stypendystów, a nie, jak do tej pory, 12.
- ZOBACZ TAKŻE: Najpiękniejszy skwer w Łodzi? Kiedyś zaniedbany trawnik, dzisiaj kwitnący ogród [ZDJĘCIA]
Stypendia artystyczne Miasta Łodzi 2025 skierowane są do osób zajmujących się twórczością artystyczną, upowszechnianiem kultury i opieką nad zabytkami. Nadrzędnym celem programu stypendialnego jest możliwość rozwoju artystycznego kandydatek i kandydatów. Zwycięskie projekty mają być dla ich autorów szansą na rozszerzenie swojej twórczości, a także narzędziem pozwalającym na sięgnięcie po nowe, niekoniecznie oczywiste rozwiązania artystyczne.
Stypendia artystyczne Miasta Łodzi 2025. Poznaj laureatów
1. Paweł Marciniak – Muzyka – Audiowizualny projekt „Rewitalizacja”
Celem projektu jest skomponowanie muzyki, jej nagranie oraz zaprezentowanie w formie audiowizualnego koncertu przez nowo powstały Kombinat Artystyczny Marciniak-Fisherboyz. Inspiracją stało się głębokie wzruszenie artysty nad pozytywną przemianą miasta dokonującą się na jego oczach – w wyniku rewitalizacji Łódź zaczęła odzyskiwać swoje blask i tożsamość.
W warstwie muzycznej znajdą się nawiązania do twórczości Grażyny Bacewicz, dawnych piosenek o Łodzi oraz motywów inspirowanych orkiestrą mandolinistów Ciukszy, które wprowadzą element nostalgii. Wykorzystane zostaną także dźwięki i obrazy związane z pracami tkackimi. Harmonijne połączenie muzyki klasycznej i elektronicznej podkreśli energię Łodzi.
2. Bartosz Nowicki - Upowszechnianie kultury - „Grembach! Co słychać?”
Celem projektu jest stworzenie dźwiękowej opowieści o osiedlu Grembach położonym w granicach administracyjnych dzielnicy Widzew. Kanwą opowieści będzie badanie historycznego i współczesnego pejzażu dźwiękowego osiedla. Projekt będzie łączył skorelowane działania artystyczne i badawcze, a w jego ramach planuje zorganizować:
-
Wydawnictwo dźwiękowe w formie płyty CD, zawierające rejestracje terenowe wykonane na Grembachu oraz wypowiedzi byłych i aktualnych mieszkańców osiedla
-
Tekst (esej / reportaż) będący podsumowaniem akustemologicznych badań osiedla, przeprowadzonych na miejscu wywiadów i nasłuchów.
-
Publiczną prezentację słuchowiska w miejscach spajających społeczność osiedla
-
Warsztaty z nasłuchiwania otoczenia / spacery dźwiękowe prowadzone dla mieszkańców i osiedla oraz dla osób spoza niego.
Projekt ma być próbą opowieści o historii miejsca i jego zmieniającej się tożsamości z perspektywy dźwięku. W założeniach ma opierać się na hybrydowej formie łączącej reportaż, dokument dźwiękowy, field recording, wywiad etnograficzny, oraz akustemologiczną kwerendę, w której dźwięk historyczny otwiera nowe perspektywy badań społeczno-kulturowych. Zakres tej opowieści obejmuje oś czasu rozpiętą między XIX a XXI wiekiem i jest również reprezentatywny dla procesu przemian historycznych całej łódzkiej aglomeracji.
3. Mateusz Pecyna - Sztuki wizualne - Turbocharger
Turbocharger to wystawa intermedialna, badająca związki pomiędzy kulturą samochodową a pojęciem męskości. Projekt eksploruje wielowymiarowe znaczenie samochodu jako symbolu statusu, wolności i dominacji. Opowiada o tym, w jaki sposób motoryzacja kształtuje wyobrażenia o płci i władzy, zarówno w kontekście historycznym, jak i współczesnym. Mimo ciężaru tematycznego, istotnym elementem projektu będzie poczucie humoru, pozwalające na oddech wśród spalin, wydobywających się z przekraczającego normy ekologiczne silnika Diesla.
Założeniem wystawy jest zastosowanie szerokiego spektrum mediów. Wśród nich znajdą się prace wideo, fotografie oraz seria obiektów wykonana przy użyciu części samochodowych, bądź innych elementów powiązanych z motoryzacją. Ważne jest w tym wypadku wykorzystanie jedynie materiałów z odzysku.
4. Aleks Matuska - Literatura – „złemu psu nie zagląda się w zęby” – publikacja książki poetyckiej ilustrowanej autorskimi grafikami w technice linorytu
Celem projektu jest wydanie książki poetyckiej ilustrowanej autorskimi grafikami stworzonymi w technice linorytu. Przedsięwzięciu towarzyszyć będą warsztaty oraz wydarzenie poetyckie w plenerze, tzw. obchód poetycki – spacer, podczas którego każda z osób ma możliwość przeczytania w dowolnym miejscu na trasie własnego tekstu poetyckiego lub wiersza pochodzącego z czyjejś publikacji. W książce znajdzie się cykl wierszy tworzonych przeze Aleksa Matuskę regularnie od 2018 roku. Jego literacki początek to tranzycja, również samego podmiotu lirycznego.
Warsztaty poetyckie odbędą się po premierze tomiku, skierowane będą w szczególności do osób LGBT i neuroróżnorodnych, a ich intencją będzie wzmacnianie twórczości osób uczestniczących, skierowane na proces twórczy i jego uwalniającą moc.
5. Aleksandra Skorupa - Teatr - Tożsamość w świecie oczekiwań
Projekt ma na celu stworzenie interdyscyplinarnej przestrzeni artystycznej, która umożliwi dzieciom i młodzieży eksplorację tematów związanych z tożsamością, autonomią oraz wpływem społecznych oczekiwań na rozwój jednostki. Kluczowym celem jest uwrażliwienie młodych odbiorców na kwestie równości i autonomii, szczególnie w kontekście stereotypów płciowych i wychowania w Polsce. Spektakl, który stanowi centralny punkt projektu, będzie przedstawiał dwoistą rzeczywistość głównej bohaterki, małej dziewczynki marzącej o karierze wokalistki, która mierzy się z presją społeczną i rodzinną.
Realizacja warsztatów rozwojowo-teatralnych pozwoli uczestnikom na pogłębienie odbioru sztuki i tematów poruszanych w spektaklu. Dzięki pracy z ciałem, głosem i wyobraźnią, warsztaty będą także przestrzenią do rozwijania umiejętności wyrażania siebie, kształtowania pewności siebie oraz budowania poczucia sprawczości w kontekście społecznym.
6. Milena Rosiak - Literatura - Zamieszkiwać. Mariusz Hermanowicz
Celem realizowanego projektu jest opisanie twórczości Mariusza Hermanowicza związanej z Łodzią. Hermanowicz (1950-2008) był fotografem, rysownikiem, autorem filmów krótkometrażowych, jego sztuka jest jednym z najciekawszych zjawisk rodzimej kultury, czerpie z wielu formatów (dokumentalizm, konceptualizm), zestawia obrazy z tekstami literackimi. Rezultatem będzie projekt książki, na którą złożą się: eseistyczne i biograficzne omówienia, archiwalne fotografie, wywiady, fragmenty dzienników i notatek artysty (1969-1975).
7. Marta Pokorska-Jurek - Literatura - Zwierzęcy przewodnik po Łodzi / Zwierzęta łódzkie / Zwierzęta nieludzkie - łódzkie
Celem projektu jest napisanie książki popularnonaukowej, łączącej w sobie elementy reportażu i przewodnika po mieście, opowiadającej o zwierzętach, które zamieszkują Łódź. Książka przeznaczona dla dzieci i młodzieży, oparta na wywiadach z ekspertami, naukowcami i pracownikami poszczególnych jednostek zajmujących się w Łodzi zwierzętami oraz na literaturze zastanej, artykułach archiwalnych oraz dokumentacji fotograficznej. Książka składałaby się z sześciu rozdziałów dotyczących następujących obszarów tematycznych: łódzki ogród zoologiczny i Orientarium Zoo Łódź, Muzeum Przyrodnicze UŁ., archeologia, ptaki łódzkie, dzikie zwierzęta, schronisko w Łodzi.
Dodatkowo książka byłaby rozszerzona o kilka (4-7) nagrań rozmów w formie podkastów oraz nagrania dźwięków ptaków czy instrukcję budowy budki lub karmnika dla ptaków.
8. Katarzyna Mazurkiewicz - Muzyka - Wszyscy jesteśmy w lesie, czyli album z piosenkami Stephena Sondheima w polskich tłumaczeniach
Celem projektu jest nagranie i wydanie płyty z 12 piosenkami Stephena Sondheima w polskich tłumaczeniach, w autorskich przekładach Katarzyny Mazurkiewicz. Poetyckie teksty piosenek zawierają głębokie, ponadczasowe przesłania, które inspirują twórców na całym świecie. Projekt tworzony jest więc w celu ukazania musicalu jako wyrafinowanej formy sztuki (co często stoi wbrew powszechnej opinii). Rezultatem projektu będzie profesjonalnie nagrany i wydany album zawierający 12 piosenek Sondheima w polskich tłumaczeniach. Płyta ukaże się w rocznicę śmierci artysty, stanowiąc swoisty hołd dla jego dorobku. Dodatkowym efektem projektu będzie koncert promujący album.
Do płyty dołączona zostanie książeczka z tekstami piosenek oraz komentarzami dotyczącymi ich kontekstu i znaczenia w twórczości Sondheima. Projekt zostanie zwieńczony koncertem promocyjnym.
9. Mateusz Gil - Film - „Czy niebo na nas nie spadnie"
Celem projektu jest rozwinięcie scenariusza 30-minutowego na pełnometrażowy i przedstawienie go publiczności w formie czytania performatywnego. Jego założenia przedstawiają się następująco: Gdy w młodym mężczyźnie budzą się podejrzenia, że jego Guru wcale nie jest tym, za kogo się podaje, postanawia odkryć o nim prawdę i ujawnić ją innym członkom sekty. Musi jednak przeprowadzić to w kompletnej tajemnicy, ponieważ gdyby jego plan został przedwcześnie wykryty, jego docześni "bracia" rozszarpaliby go na strzępy. Bohater staje przed trudnym dylematem: czy pozostać pod wpływem człowieka, którego widzi już tylko jako oszusta, czy zaryzykować swoje życie i spróbować się wyrwać.
Główną inspiracją na postać antagonisty w mojej historii jest doktor filozofii Łukasz Mazur, znany na scenie rapowej pod pseudonimem "Zero89" (wcześniej "ZeroCool").
10. Filip Mańka - Film - Projekt Manhattan
„Projekt Manhattan” to opowieść o łódzkich preppersach – ludziach, którzy zamiast ufać systemowi, szykują się na jego upadek. Założeniem filmu byłaby obserwacja ich codzienności oraz próba zrozumienia ich motywacji, bez stawiania gwałtownych i pochopnych tez. Pragnę zbadać te drobne rzeczy i gesty, które ich pchają ich ku temu, aby poświęcić swoje życie na rzecz scenariusza, który może nigdy nie nadejść. Od zbierania zapasów, organizowania spotkań i nagrywania lekcji, aż po budowę własnego bunkra. „Projekt Manhattan” ma na celu zwiększenie świadomości na temat realnych przygotowań do sytuacji kryzysowych.
„Projekt Manhattan” będzie dokumentem obserwacyjnym, wzbogaconym o pogłębione wywiady z ekspertami oraz materiały archiwalne. Film zestawi przestrzeń miejską z terenami pozamiejskimi, ukazując ich znaczenie w kontekście przetrwania i strategii preppersów.
11. Bartłomiej Talaga - Sztuki wizualne - Miasto jako partytura
Projekt stanowi autorską próbę uchwycenia wizualnego rytmu Łodzi poprzez autorską metodę fotograficzną. Opracowanie trzech fotograficznych partytur pozwoli zmapować wielowarstwową strukturę tkanki miejskiej. Celem jest nie tylko dokumentacja, ale także tworzenie alternatywnej mapy miasta, gdzie obraz staje się zapisem dźwiękowym. Dzięki zastosowaniu unikalnych technik fotografii analogowej oraz edycji inspirowanej notacją muzyczną, projekt ma szansę poszerzyć rozumienie fotografii jako potencjału dla formy partytury miejskiej. Projekt opiera się na fotografii analogowej jako metodzie rejestracji rytmu miasta, gdzie obraz nie jest jedynie dokumentem, lecz organicznym śladem obecności w przestrzeni.
12. Tomasz Armada - Sztuki wizualne – Armagedon
"Armagedon" to autorska kolekcja mody będąca artystycznym komentarzem do współczesnych kryzysów – politycznych, ekologicznych i społecznych. Inspirując się pojęciem sądu ostatecznego jako symbolu ostatecznej walki i nieuchronnej katastrofy, kolekcja porusza temat technofeudalizmu, greenwashingu i rywalizacji o surowce, odwołując się zarówno do postapokaliptycznej estetyki, neomediewalizmu jak i manipulacji wielkich koncernów w kreowaniu fałszywego wizerunku zrównoważonej mody.
Głównym celem projektu jest stworzenie 10 unikatowych sylwetek, przy wykorzystaniu technik krawieckich, ręcznego barwienia, tkaniny z recyklingu i upcyklingu oraz dekonstrukcję jako metodę projektowania. Ubrania będą inspirowane militarystycznymi, rycerskimi, formami, i futurystyczną wizją świata. Kolekcja będzie zarazem artystycznym eksperymentem, jak i manifestem na temat zagrożeń współczesności – degradacji środowiska, nadmiernej konsumpcji oraz politycznej instrumentalizacji ekologii. Rezultatem będzie profesjonalna sesja zdjęciowa i filmowa, które pozwolą na szeroką promocję kolekcji online. Dokumentacja procesu powstania kolekcji zostanie opublikowana w formie filmu oraz postów edukacyjnych w mediach społecznościowych.
13. Natalia Różycka - Sztuki wizualne - Kłirowa Łódź
Projekt „Kłirowa Łódź” to innowacyjne przedsięwzięcie artystyczno-archiwistyczne, które kompleksowo dokumentuje i artystycznie interpretuje queerowej dziedzictwo Łodzi. Jego realizacja pozwoli nie tylko na utrwalenie lokalnych historii i wspomnień społeczności LGBTQ+, ale także na ich udostępnienie szerokiej publiczności w nowoczesnej, przystępnej formie wizualnej. Celem jest stworzenie materiałów, które z jednej strony będą mieć dużą wartość edukacyjną, z drugiej zaś wniosą oryginalny wkład artystyczny do badań nad queerową* tożsamością w Europie Środkowo-Wschodniej.
W ramach projektu Natalia Różycka planuje rozwój istniejącego już archiwum oraz stworzenie nowych materiałów: wywiadów, zdigitalizowanych źródeł archiwalnych, malarskich prac wizualnych w postaci witraży oraz krótkometrażowego filmu. Wszystkie te elementy składać się będą na unikalny zapis queerowej historii Łodzi. Moim celem jest, by projekt nie tylko utrwalił te historie, ale również poszerzył świadomość na temat różnorodności kulturowej i tożsamości.
14. Adam Mortas - Teatr - Ciechowski - pewnego razu w SPATiFie
Celem projektu jest odkrycie na nowo twórczości Grzegorza Ciechowskiego oraz sentymentalny powrót do końcówki lat 80tych, kiedy to w łódzkim SPATiFie, często z dala od blasku fleszy, przecinały się drogi najwybitniejszych artystów, nie tylko tych z łódzkiego podwórka. Właśnie jedną z takich historii Adam Mortas chciałby na nowo opowiedzieć w murach SPATiFu. Nie da się ukryć, że na przestrzeni ostatnich dziesięcioleci miejsce to utraciło swoją pozycję na kulturalnej mapie Łodzi. Chciałby, aby duch dawnego SPATiFu znów przemówił dźwiękami muzyki Grzegorza Ciechowskiego, który to właśnie chwilami spędzonymi w tym miejscu zainspirował się do stworzenia utworów, które zmieniły bieg historii polskiego rocka.
Adam Mortas chciałby stworzyć materię z pogranicza spektaklu i koncertu, która pozwoli na wydobycie z tekstów Ciechowskiego głębi do tej pory często schowanej za mocnymi brzmieniami.
15. Kamil Wesołowski - Sztuki wizualne - Ministerstwo Mody
Założeniem projektu jest stworzenie kolekcji mody/cyklu obiektów zebranych pod nazwą „Ministerstwo Mody". Nazwa projektu humorystycznie nawiązuje do wyimaginowanego tworu/struktury/jednostki nieistniejącego ministerstwa, w której mieściłyby się zbiory mody oraz archiwum obiektów. Rezultatem projektu jest wykreowanie sytuacji, w której mogą zaistnieć różne działania od pokazu performatywnego po ekspozycję tematycznie nawiązujących obiektów artystycznych. Stworzone prace w postaci sylwetek ubioru lub obiektów artystycznych byłyby wypowiedzą dotyczącą systemu mody. Jako (nie)istniejąca instytucja "Ministerstwo Mody" Kamil Wesołowski chciałby zwrócić uwagę na bezsensowy konsumpcjonizm oraz negatywny wpływ mody "fast-fashion" na twórców i odbiorców. Prace, które zawarłby się w kolekcji przybliżałyby problem kreatywności i ciągłego produkowania treści/idei poprzez osoby twórcze, w tym wypadku projektantów mody.
Celem projektu jest również stworzenie wypowiedzi krytycznej wobec mediów społecznościowych, związanych z nimi pragnień i marzeń nowych generacji istniejących coraz bardziej w przestrzeni internetowej. Moda służy jako narzędzie kreowania przynależności do grupy, ale też jest formą ekspresji i wyrażania emocji.
16. Justyna Banaszczyk - Muzyka – „Bug Poems” - album muzyczny z elementami słuchowiska powstały z okazji 10 lat istnienia wydawnictwa Pointless Geometry
Celem projektu jest stworzenie albumu łączącego eksperymentalną muzykę elektroniczną ze strukturą słuchowiska. Album powstanie z okazji dziesięciolecia wydawnictwa Pointless Geometry. Projekt zakłada stworzenie unikalnej narracji, w której dźwięk, głos i muzyka tworzą spójną całość. Warstwa literacka pełnić będzie funkcję semantyczną i brzmieniową, komponując się w abstrakcyjne struktury dźwiękowe. Proces twórczy obejmie nagrania głosowe oraz ich obróbkę w kontekście muzycznym. Eksperymenty z modulacją i przetwarzaniem głosu pozwolą na szeroką paletę ekspresji – od szeptów, przez recytację, aż po abstrakcyjne przekształcenia dźwiękowe.
Efektem końcowym będzie album muzyczny dostępny w formie cyfrowej i fizycznej. Ponadto projekt zostanie zaprezentowany na żywo w formie performatywnego słuchowiska, łączącego muzykę elektroniczną, poezję i eksperymenty dźwiękowe.
