Kolejny narodowy zryw oznaczał walkę o niepodległość, godność i wolność wszystkich Polaków. W powstaniu wzięli udział żołnierze AK oraz innych formacji podziemia z niemal wszystkich regionów kraju, także z Łodzi – i nie była to nieliczna grupa. Wśród powstańców znajdowali się wysiedleni mieszkańcy naszego miasta, a także ci, którzy podjęli walkę konspiracyjną w Warszawie, ponieważ we wcielonej do III Rzeszy Łodzi było to niemożliwe. W takiej sytuacji znaleźli się m.in. płk. Leopold Okulicki czy kpt. Mieczysław Rola-Danilewicz, uratowany z Pawiaka z rąk gestapo, który zginął na barykadach Śródmieścia 17 sierpnia 1944 r.
Według historyków w oddziałach liniowych walczyło co najmniej 150 osób przybyłych z Łodzi, a było ich znacznie więcej, choćby za sprawą sióstr urszulanek, niosących pomoc medyczną, jak również łodzian mieszkających w Warszawie przed wojną. Nie brakowało nastoletnich łodzian, małych łączników i wywiadowców. Po upadku powstania wśród dzieci-jeńców znaleźli się m.in. pochodzący z Łodzi członkowie Szarych Szeregów ze zgrupowania Chrobry II: Jan Leliwa-Pruski, Tadeusz Kerpes, Zbigniew Kraterski i Ludwik Fiszer. Wielu poległo w walce, np. 15-letnia Barbara Nazdrowiczówna, ps. „Wiewiórka”, która zmarła 19 września, trafiona odłamkiem pocisku, i spoczęła na Starym Cmentarzu. Znajduje się tam także grób jednego z dowódców powstania, łodzianina, gen. Edwarda Pfeiffera.
