Zabytkowa fabryka szpulek po wielkiej zmianie. Przy Kopernika powstało kameralne osiedle [ZDJĘCIA]

Jeszcze w te wakacje, po trwającym ponad dwa lata remoncie, oddana do użytku zostanie dawna fabryka szpulek i wyrobów drewnianych Henryka Wyssa przy ul. Kopernika 15/17. Po metamorfozie zabytkowe pofabryczne zabudowania zmieniły się w gustowne osiedle mieszkaniowe Nova Fabryka, w którym stare płynnie łączy się z nowym.

Osiedle Nova Fabryka przy ul. Kopernika 15/17
W zabytkowej fabryce szpulek powstało osiedle Nova Fabryka (ul. Kopernika 15/17)
21 zdjęć
Osiedle Nova Fabryka przy ul. Kopernika 15/17
Osiedle Nova Fabryka przy ul. Kopernika 15/17
Osiedle Nova Fabryka przy ul. Kopernika 15/17
Osiedle Nova Fabryka przy ul. Kopernika 15/17
Osiedle Nova Fabryka przy ul. Kopernika 15/17
ZOBACZ
ZDJĘCIA (21)

Nieruchomość była zabudowana trzema zabytkowymi budynkami: dwupiętrową oficyną mieszkalną i starą stróżówką od ulicy oraz skrytą w głębi działki tokarnią. Wszystkie zostały przebudowane i nadbudowane – oficyna zyskała dwie dodatkowe kondygnacje, a tokarnia jedną. Jako przedłużenie oficyny, w miejscu po rozebranym tam parterowym pawilonie gospodarczym (ten nie był zabytkiem), w północnej części parceli dobudowano też dwa nowe budynki: jeden dorównujący wysokością oficynie i drugi, niższy, dwukondygnacyjny, w którym urządzono piętrowe apartamenty. Historyczne zabudowania poddano kompleksowej odnowie i podzielono na komfortowe mieszkania. Na całym osiedlu jest ich łącznie 62 – od 26-metrowych kawalerek po lokale o powierzchni 83 mkw.

– Nie chcieliśmy, żeby inwestycję zdominowały małe mieszkanka pod wynajem, choć zdajemy sobie sprawę, że to obecnie najbardziej poszukiwane lokale. Naszym celem było stworzenie kameralnego osiedla, które będzie domem dla jego mieszkańców, więc oferujemy też bardziej rodzinne metraże – tłumaczy Tomasz Olczyk, dyrektor ds. marketingu Vision Invest.

Przenikanie starego z nowym

Spektakularną przemianę przeszła parterowa stróżówka przy wjeździe na posesję. Oryginalny wygląd przywrócono jej na podstawie rysunków pochodzących jeszcze z czasów zaboru rosyjskiego, a potem powiększono od strony wewnętrznego dziedzińca o nową przeszkloną dobudówkę (niewidoczną z ulicy). To jedyny na posesji lokal usługowy, w którym funkcjonować będzie salon piękności. Obok wybudowano też nową pergolę śmietnikową stylizowaną na wzór historycznej zabudowy. 

Wszystkie budynki Novej Fabryki mają ceglane elewacje. O ile jednak zastosowanie takiego wykończenia nowej zabudowy nie było skomplikowane, to przywrócenie oryginalnego wyglądu ścianom zabytków okazało się sporym wyzwaniem.

– Mieliśmy nadzieję, że po usunięciu warstw farby odkryjemy cegły, które będą wymagać jedynie uzupełnienia ubytków i impregnacji. Były to jednak czcze marzenia. Mury były w kiepskim stanie, na dodatek ze śladami licznych przebudowań: przesuwanych okien i otworów drzwiowych. W rezultacie ok. 60% elewacji trzeba było poddać żmudnej ręcznej renowacji – dodaje Olczyk. 

Wąskie podwórze tego małego osiedla zagospodarowano miniaturowymi ogródkami przypisanymi do mieszkań na parterze. Lokatorzy wyższych kondygnacji mają do dyspozycji przeszklone balkony i tarasy. Ciekawym detalem historycznym są zewnętrzne schody na ścianie budynku tokarni – nie zachowało się w ich w Łodzi zbyt wiele. 

Architektonicznie Nova Fabryka jest umiejętnym połączeniem starego z nowym. Choć na pierwszy rzut oka widać, co stoi tam od 150 lat, a co jest świeżym naniesieniem, wszystko łączy się w całość o jednoznacznie pofabrycznym pochodzeniu muśniętym nowoczesnością. Projekt stworzyła łódzka Pracownia Projektowa Izzba-Chrabąszcz, Szczerbowski.

Fabryka szpulek Henryka Wyssa

Założona w Łodzi w 1870 roku przez Henryka Wyssa fabryka szpulek była pierwszym tego rodzaju zakładem produkcyjnym w Polsce. W końcu XIX w. wytwarzała ok. 350 tys. drewnianych szpulek do nici. Po przekształceniu w spółkę o charakterze rodzinnym spadkobiercy właściciela rozszerzyli asortyment produkcji o inne wyroby drewniane. W okresie międzywojennym zakład zatrudniał 175 osób i posiadał własny tartak. Po II wojnie światowej budynki przy ul. Kopernika 15/17 zajęły Państwowe Zakłady Wyrobów Drzewnych Przemysłu Włókienniczego, a tuż przed wyłączeniem ich z użytkowania były siedzibą oddziału Instytutu Biotechnologii Przemysłu Rolno-Spożywczego i różnych firm prywatnych.

ZOBACZ TAKŻE