Te osiedla w Łodzi są inne niż wszystkie. Wille dla oficerów, domy-pianinka, a nawet blok z wieżą

Osiedle zbudowano podczas II wojny światowej dla niemieckich oficerów i wysokich rangą urzędników przesiedlonych do Łodzi z państw nadbałtyckich i Wołynia. Chociaż okres, gdy mieszkali tu okupanci, trwał zaledwie kilka lat, mocno zapisał się w pamięci łodzian. Do dziś osiedle funkcjonuje jako Berlinek i to pod tą nazwą – a nie oficjalną, im. Adama Mickiewicza – jest bardziej znane.

Dziś spacerując po wyłożonych kocimi łbami uliczkach wciąż można poczuć klimat typowego niemieckiego osiedla na przedmieściach. O to chodziło jego twórcom – Berlinek miał oddawać ducha Niemiec, podkreślać siłę i stabilność III Rzeszy. Chociaż w Europie Zachodniej przed wojną prężnie rozwijała się już architektura nowocześniejsza, modernistyczna, tu postawiono na tradycję.

Wspomnienie wojennej przeszłości wciąż unosi się nad Berlinkiem. Ponieważ osiedle zostało założone przez niemieckich okupantów, długo mówiło się, że zbudowano je na planie swastyki. Nic jednak – ani historyczne mapy, ani współczesne zdjęcia satelitarne – nie potwierdza tej teorii, dlatego należy włożyć ją między miejskie legendy. Pamięć wojennego pochodzenia budynków zachowała się raczej w detalach. Gdzieniegdzie widać jeszcze wyblakłe oznakowania awaryjnych wejść do schronów (białe lub żółte strzałki z literą „N”).