Wiedźmin jakiego nie znasz! Ciekawostki i anegdoty z książek Andrzeja Sapkowskiego

Pomimo, że Andrzej Sapkowski zaczął pisać w Wiedźmina w latach 90. to doskonale przewidział rozwój fake newsów i ich destrukcyjnego wpływu na polaryzację społeczeństwa. Pisarz z Łodzi rozumiał mechanizmy manipulacji tłumem.

"Monstrum, albo wiedźmina opisanie" to fikcyjna książka (paszkwil) występująca w świecie Wiedźmina, która odegrała kluczową rolę w historii tego uniwersum, ponieważ doprowadziła do wymordowania większości wiedźminów. Fragment jednego z rodziałów brzmi:

Zaprawdę, nie masz nic wstrętniejszego ponad monstra owe, naturze przeciwne, wiedźminami zwane, bo są to płody plugawego czarostwa i diabelstwa. Są to łotry bez cnoty, sumienia i skrupułu, istne stwory piekielne, do zabijania jedynie zdatne. Nie masz dla takich jak oni między ludźmi poczciwymi miejsca. A owo Kaer Morhen, gdzie ci bezecni się gnieżdżą, gdzie ohydnych swych praktyk dokonują, starte być musi z powierzchni ziemi, a ślad po nim solą i saletrą posypany.

W rzeczywistości paszkwil ten odwołuje się do podręcznika dla inkwizytorów "Młot na czarownice" (Malleus Maleficarum) wydanego w 1487 roku. Opisywał, jak rozpoznawać czarownice, torturować je i dlaczego kobiety są z natury bardziej podatne na zło. W obu przypadkach chodziło o to, aby dać ludziom usprawiedliwienie do mordu na pewnej grupie społecznej.

Co więcej, "Monstrum, albo wiedźmina opisanie" ukazuje siłę słowa drukowanego. Sapkowski udowadnia, że zanim dojdzie do rzezi, najpierw musi zadziałać propaganda. Książka ta była rozdawana i czytana ku przestrodze, tak jak w systemach totalitarnych rozprowadzano ulotki i plakaty o "szczurach", "wrogach klasowych" czy "pasożytach", aby odczłowieczyć ofiarę.