Początek lat 50. XX w. to niełatwy okres dla środowiska łódzkiej kultury, która przed wojną nie była domeną fabrycznego miasta, a potem straciła wielu twórców wywodzących się ze społeczności żydowskiej i niemieckiej. Po emigracji kultury do stolicy nadal próbowano kulturalnie rozwijać Łódź lokalnymi siłami, choć coraz mocniej czuć było powiew socrealizmu.
Kulturalne zakręty Łodzi. Środowisko artystów
Ogromne znaczenie dla zintegrowania łódzkiego środowiska artystycznego miało uruchomienie po wojnie wyższych uczelni artystycznych: Państwowej Wyższej Szkoły Sztuk Plastycznych, Akademii Muzycznej oraz Państwowej Wyższej Szkoły Teatralnej. Grupy plastyków rozwijały się głównie w wyniku działalności PWSSP, której współzałożycielem i wykładowcą był Władysław Strzemiński. Utworzony w 1945 r. łódzki ośrodek Związku Polskich Artystów Plastyków liczył 115 członków i od początku łódzcy plastycy współpracowali z przemysłem jako projektanci i wzornicy. W 1951 r. powstał łódzki oddział Biura Wystaw Artystycznych, który reaktywował istniejący przed wojną Ośrodek Propagandy Sztuki w parku im. H. Sienkiewicza. Przygotowywał on ok. 30 wystaw rocznie. Instytucją, która obok PWSSP wspierała malarzy, grafików i rzeźbiarzy, było również działające od czasów przedwojennych Muzeum Sztuki.
- ZOBACZ TAKŻE: Trudne życie Katarzyny Kobro
Kulturalne zakręty Łodzi. Sceny teatralne
Zaraz po wojnie do Łodzi trafił Teatr Wojska Polskiego, z którym związanych było wielu znanych twórców i aktorów. Dawał przedstawienia w dawnym Teatrze Polskim przy ul. Cegielnianej (dziś ul. Jaracza), ale w 1949 r. przeniósł się do Warszawy. Z 10 teatrów, które ulokowały się wtedy w Łodzi, pozostało potem pięć/ sześć stałych scen (w tym także lalkowe), które rozwijały się dynamicznie, ciesząc się dużą popularnością. W 1949 r. powstał Teatr Nowy, a w budynku przy ul. Cegielnianej powołano do życia Teatr im. S. Jaracza.
