Żółw błotny to jedyny gatunek żółwi występujący naturalnie w Polsce i jest najrzadziej spotykanym polskim gadem. Już w 1935 r. został objęty ścisłą ochroną i wpisany został do Polskiej Czerwonej Księgi Zwierząt z kategorią gatunku bardzo zagrożonego wyginięciem.
W województwie łódzkim od lat 90. XX w. nie odnotowuje się obecności żółwi należących do polskiej linii genetycznej, dlatego gatunek został uznany tu za wymarły.
Z tego powodu Orientarium Zoo Łódź w ramach prowadzenia działań ratowania zagrożonych gatunków podjęło się koordynacji programu przywrócenia do natury żółwi błotnych na Ziemi Łódzkiej – mówi Magdalena Janiszewska, koordynator projektu z Orientarium Zoo Łódź. – Na przełomie września i października pracownicy ogrodu zoologicznego oraz przedstawiciele Uniwersytetu Łódzkiego przywieźli z Poleskiego Parku Narodowego pierwszą partię tegorocznych żółwi, które wykluły się z jaj na tym terenie. Przez trzy najbliższe lata zostanie pozyskanych łącznie 150 żółwi, a maluchy będą rozwijać się w specjalnej wolierze na terenie naszego zoo, w warunkach środowiskowych, np. ze zmienną temperaturą wody i otoczenia oraz zmienną ekspozycją słoneczną z naturalnym UVB. Jedyną różnicą w porównaniu z naturalnym środowiskiem będzie brak obecności drapieżników. W tych warunkach zwierzęta urosną na tyle, że będą mogły zostać bezpiecznie wypuszczone z „domu zastępczego” na wyznaczone stanowiska znajdujące się na terenie województwa łódzkiego – dodaje pani Magdalena.
Projekt Orientarium Zoo Łódź jedyny w Polsce
Projekt Orientarium Zoo Łódź jest innowacyjny – po raz pierwszy przeznaczone do reintrodukcji żółwie będą miały zapewnione warunki takie jakie panują w naturze. Jak dotąd, instytucje zajmujące się przywracaniem tego gatunku do natury przetrzymywały młode zwierzęta w ogrzewanych pomieszczeniach, bez wprowadzania zwierząt w potrzebny ich fizjologii sen zimowy. Tymczasem łódzkie żółwie, jak wszyscy ich krewniacy w naturze, spędzą zimę na dnie zbiornika wodnego, hibernując pośród roślinności podwodnej.
Dzisiaj Orientarium Zoo Łódź podpisało długoletnią umowę o współpracy z jednostkami zajmującymi się w naszym regionie ochroną przyrody: Uniwersytetem Łódzkim, Regionalną Dyrekcją Ochrony Środowiska w Łodzi, Regionalną Dyrekcją Lasów Państwowych w Łodzi i Zespołem Parków Krajobrazowych Województwa Łódzkiego – mówi Łukasz Goss, prezes Orientarium Zoo Łódź. –Dzięki przyszłym, wspólnym działaniom będzie możliwe prowadzenie aktywnej ochrony gatunku obejmującej m.in. prowadzenie monitoringu, który da nam odpowiedź, jak żółwie radzą sobie w środowisku naturalnym – dodaje.
Żółwie błotne większość życia spędzają w wodzie – w stagnujących zbiornikach wodnych, stawach i leniwie płynących, zarośniętych ciekach wodnych. Na ląd wychodzą w celach wygrzewania się na słońcu oraz reprodukcji. To skryte zwierzęta, a dzięki swemu maskującemu ubarwieniu, potrafią doskonale kamuflować się w otoczeniu. Mogą dożywać nawet do 120 lat, choć niestety często w naturze nie przeżywają pierwszych 3 latach życia. Szacuje się, że na skutek drapieżnictwa, przeżywa jedynie 1% młodych żółwi. Młode gady po wykluciu się z jaj są maleńkie (ok. 3 cm szerokości) oraz mają miękkie pancerze, stają się więc łatwym celem dla drapieżników. Na młode żółwie polują m.in. lisy, jenoty, wydry, dziki, borsuki, niektóre ptaki wodne i drapieżne.
Co roku 23 maja obchodzimy Światowy Dzień Żółwia, mający na celu uświadomienie społeczeństwu konieczności ochrony wszystkich gatunków żółwi.