Ten rodzaj otyłości jest wynikiem kombinacji wielu czynników, w tym:
- Dieta bogata w tłuszcze i cukry: Spożywanie dużych ilości wysokokalorycznych produktów, szczególnie bogatych w tłuszcze nasycone i cukry proste, sprzyja odkładaniu tłuszczu w okolicach brzucha.
- Brak aktywności fizycznej: Siedzący tryb życia prowadzi do nadmiernego gromadzenia tłuszczu, szczególnie w obszarze brzucha.
- Czynniki genetyczne: Predyspozycje do odkładania tłuszczu w jamie brzusznej mogą być dziedziczne.
- Zaburzenia hormonalne: Nieprawidłowości hormonalne, takie jak podwyższony poziom kortyzolu (hormonu stresu), mogą sprzyjać gromadzeniu tłuszczu w okolicach brzucha.
- Stres i brak snu: Przewlekły stres i niedobór snu mogą prowadzić do nadmiernego jedzenia i zwiększonego wydzielania kortyzolu, co z kolei sprzyja odkładaniu tłuszczu trzewnego.
Objawy otyłości brzusznej
Objawy otyłości brzusznej mogą być dość widoczne, a ich występowanie jest sygnałem do podjęcia działań w celu poprawy zdrowia. Kluczowe objawy otyłości brzusznej obejmują:
- Zwiększony obwód brzucha: Głównym objawem otyłości brzusznej jest zwiększenie obwodu brzucha, co często określa się jako "brzuch typu jabłko". Charakterystyczna jest widoczna wypukłość brzucha.
- Insulinooporność: Osoby z otyłością brzuszną często doświadczają insulinooporności, co oznacza, że komórki organizmu nie reagują prawidłowo na insulinę, co prowadzi do podwyższenia poziomu cukru we krwi. Może to być objawem prowadzącym do rozwoju cukrzycy typu 2.
- Nadciśnienie: Wzrost ilości tłuszczu trzewnego może prowadzić do podwyższenia ciśnienia krwi, co jest związane z nadmiernym wydzielaniem hormonów i cytokin, które wpływają na regulację naczyń krwionośnych.
- Podwyższone stężenie lipidów we krwi: Otyłość brzuszna jest często związana z nieprawidłowymi poziomami lipidów, takimi jak podwyższony poziom triglicerydów oraz niski poziom HDL (tzw. dobrego cholesterolu). Może to prowadzić do większego ryzyka rozwoju miażdżycy.
- Choroby sercowo-naczyniowe: Otyłość brzuszna zwiększa ryzyko chorób sercowo-naczyniowych, takich jak miażdżyca, choroba wieńcowa, zawał serca czy udar mózgu.
- Zmęczenie i brak energii: Nadmierna ilość tłuszczu w okolicach brzucha może wpływać na funkcjonowanie narządów wewnętrznych, co z kolei prowadzi do obniżenia energii oraz zwiększonego zmęczenia. Może również wpływać na pogorszenie wydolności oddechowej, powodując duszność przy niewielkim wysiłku.
- Problemy z trawieniem: Nagromadzenie tłuszczu w okolicach jamy brzusznej może wywoływać dolegliwości trawienne, takie jak zgaga, refluks żołądkowo-przełykowy oraz problemy z trawieniem związane z naciskiem na narządy trawienne.
Ryzyko zdrowotne związane z otyłością brzuszną
Otyłość brzuszna jest szczególnie groźna, ponieważ tłuszcz trzewny otaczający narządy wewnętrzne, takie jak wątroba, trzustka i serce, wpływa na ich funkcjonowanie, prowadząc do przewlekłego stanu zapalnego i zaburzeń metabolicznych. Zwiększa to ryzyko wielu chorób, w tym:
- Cukrzycy typu 2: Wysoki poziom tłuszczu trzewnego prowadzi do insulinooporności, co zwiększa ryzyko cukrzycy typu 2.
- Chorób sercowo-naczyniowych: Nagromadzenie tłuszczu w okolicach brzucha przyczynia się do rozwoju nadciśnienia, miażdżycy, a także choroby niedokrwiennej serca.
- Zespół metaboliczny: Otyłość brzuszna jest jednym z kluczowych elementów zespołu metabolicznego, który obejmuje nadciśnienie, insulinooporność, podwyższony poziom lipidów oraz podwyższone stężenie glukozy we krwi.
- Chorób wątroby: Nagromadzenie tłuszczu w okolicach brzucha może prowadzić do stłuszczenia wątroby, co z kolei może przejść w zapalenie lub marskość wątroby.