Zatrucie na wakacjach - czym się objawia?
Zatrucie pokarmowe podczas wakacji, jeszcze do niedawna określane jako „zemsta faraona”, obecnie bywa nazywane także „Bali belly” (od wyspy Bali, która stała się niezwykle popularną destynacją w ostatnich latach), zdarza się dość często - i choć zwykle nie jest groźne, to jego symptomy skutecznie potrafią popsuć nawet najpiękniejszy wyjazd. Jak rozpoznać objawy zatrucia pokarmowego na urlopie? Oto kilka wskazówek:
- zatrucie na wakacjach objawia się zwykle klasyczną biegunką oraz wymiotami - wynika to z uruchomienia mechanizmu obronnego organizmu, który „buntuje się” przeciwko dostarczonym do układu pokarmowego bakteriom, wirusom czy innym patogenom;
- do wymiotów i biegunki dochodzi także ogólne osłabienie, obejmujące nie tylko osłabienie organizmu, ale również apatię i złe samopoczucie;
- niekiedy zatrucie powoduje również inne dolegliwości ze strony układu pokarmowego: wzdęcia, gazy, ból brzucha i podbrzusza oraz jego wyczuwalne napięcie, zgagę czy odruch odbijania się;
- zatrucie pokarmowe na wakacjach może przebiegać także z zimnymi potami, gorączką, a w cięższych przypadkach - z zaburzeniami koordynacji ruchowej, zaburzeniami mowy czy świadomości (te sygnały zdecydowanie powinny skłonić nas do pilnego kontaktu z lekarzem).
Oczywiście przy zatruciu pokarmowym na urlopie mogą wystąpić także inne symptomy - w tym objawy skórne (wysypka, pokrzywka - zwłaszcza, jeśli zatrucie jest wynikiem spożycia substancji alergizującej), a także dreszcze czy nawet krew w kale. Dodatkowo niezwykle groźnym objawem towarzyszącym biegunce i wymiotom jest odwodnienie - dlatego oprócz leczenia zatrucia należy także zadbać o uzupełnianie płynów.
Przyczyny zatrucia pokarmowego na wakacjach - jak go uniknąć?
Przyczyny zatrucia na wakacjach zwykle opierają się na spożywaniu pokarmów, napojów lub wody zakażonych bakteriami, wirusami lub innymi patogenami - w tym produktów nieświeżych, przeterminowanych, zepsutych z uwagi na ekspozycję na promieniowanie słoneczne lub brud. Warto wiedzieć, jak uniknąć zatrucia pokarmowego na wakacjach - najprostszym sposobem będzie unikanie czynników ryzyka. Są nimi:
- picie wody z kranu (jeśli nie jest do tego przeznaczona) lub picie wody surowej z niepewnych źródeł: fontann, ogólnodostępnych zbiorników, od ulicznych sprzedawców (zwłaszcza w miejscach tropikalnych, w których zagrażają nam bakterie i wirusy charakterystyczne dla danego regionu);
- spożywanie produktów z niepewnych źródeł (w tym zwłaszcza mięsa i owoców lub warzyw). Chodzi tu przede wszystkim o jedzenie uliczne, z niewiadomą datą ważności, o którym nie wiemy, w jaki dokładnie sposób było przechowywane i obrabiane;
- spożywanie produktów surowych - surowego mięsa zwierzęcego i ryb bez obróbki termicznej;
- brak nawyku mycia rąk przed i po posiłkach oraz przed i po korzystaniu z toalety (niektóre zatrucia bywają określane mianem choroby brudnych rąk - właśnie z uwagi na transmisję patogenu z brudnych dłoni do ust, a z nich - do przewodu pokarmowego danej osoby).
Jak więc uniknąć zatrucia pokarmowego na wakacjach? Należy oczywiście przestrzegać podstawowych zasad higieny, przygotowywać posiłki samodzielnie z wykorzystaniem obróbki termicznej, pić przegotowaną wodę i pasteryzowane soki, a także unikać spożywania pokarmów z niepewnych źródeł, a nade wszystko - zachować zdrowy rozsądek w wyborze codziennego, urlopowego menu - zwłaszcza w krajach tropikalnych!
Leczenie zatrucia pokarmowego, czyli co powinna zawierać apteczka na wakacje?
Co zrobić, gdy zatrucie pokarmowe na wakacjach dotknie nas lub naszych bliskich? Przede wszystkim - nie należy panikować! Zatrucie przebiegające z biegunką lub wymiotami może wpływać na odwodnienie organizmu, więc na początku trzeba zadbać o uzupełnienie płynów, by nie dopuścić do takiej sytuacji. Oprócz podawania pacjentowi wody, warto z pewnością dodawać do niej elektrolity. Są to jony soli pierwiastków, których poziom podczas zatrucia może ulec znaczącemu obniżeniu, prowadząc do odwodnienia i dalszych, groźnych następstw. W związku z tym podstawą apteczki na wakacje muszą być właśnie elektrolity - w saszetkach, tabletkach do rozpuszczania w wodzie czy nawet w kapsułkach. Jak rozpoznać niedobór elektrolitów?
Co dalej? Jakie preparaty podawać osobie z zatruciem pokarmowym? W wakacyjnej apteczce przydatne okażą się:
- węgiel aktywny (określany również jako węgiel aktywowany czy też węgiel leczniczy) dostępny w łatwych do kruszenia lub połykania w całości tabletkach. Węgiel ma właściwości wiążące wodę, przez co skutecznie pomaga niwelować biegunkę;
- probiotyki - ich stosowanie warto rozpocząć nawet na kilka tygodni przed wyjazdem (zwłaszcza, jeśli udajemy się w egzotyczną destynację). Prawidłowa flora bakteryjna jelit zdecydowanie lepiej pomaga radzić sobie z infekcjami i różnego rodzaju patogenami, a dodatkowo wspiera organizm w trakcie zatrucia;
- imbir kandyzowany lub preparaty apteczne z imbirem - powstrzymują mdłości oraz odruch wymiotny (sprawdzają się także u kobiet w ciąży);
- preparaty apteczne na biegunkę z różnymi substancjami aktywnymi (są to między innymi diosmektyt czy loperamid).
W przypadku pacjentów z „wrażliwym żołądkiem”, zespołem jelita drażliwego, SIBO czy chorujących na inne schorzenia związane z nieprawidłowym funkcjonowaniem układu pokarmowego, należy do wakacyjnej apteczki spakować także leki przyjmowane na stałe. Pomocne mogą okazać się także preparaty na wzdęcia lub zgagę (jeśli danej osobie przy zatruciu towarzyszą właśnie takie objawy). Pamiętajmy, że w przypadku poważnych objawów lub pogarszania się stanu chorego należy jak najszybciej zgłosić się do lekarza. Więcej informacji o biegunce podróżnych: https://www.aptekaolmed.pl/blog/artykul/zemsta-faraona-biegunka-podroznych-co-to-jest-czy-jest-zarazliwa-jak-leczyc-i-zapobiegac-biegunce-podroznych-spedzajac-wakacje-w-krajach-arabskich-i-tropikach,411.html .
