Wigilia Bożego Narodzenia to piękna tradycja, głęboko zakorzeniona w polskiej kulturze. Kojarzona jest przede wszystkim z wieczerzą, do której zasiadamy z chwilą pojawienia się na niebie pierwszej gwiazdy. Kolacja wigilijna jest postna. Choć Kościół kilka lat temu zniósł ten wymóg, w wielu domach ta tradycja jest nadal zachowywana. Rodzaje potraw na stole różnią się w zależności od regionu i tradycji rodzinnych. Zgodnie ze zwyczajem powinno ich być 12, czyli tyle, ilu było apostołów lub miesięcy w roku. Może być ich także siedem – jak siedem dni tygodnia – lub dziewięć, na cześć dziewięciu chórów anielskich.
Tradycyjne wigilijne potrawy
Do tradycyjnych i jednocześnie najbardziej popularnych dań wigilijnych należą: barszcz z uszkami, zupa grzybowa, karp smażony, karp w galarecie, kapusta z grochem, kapusta z grzybami, pierogi z kapustą i grzybami czy kompot z suszonych owoców. Często na stole pojawiają się też: biała fasola, makiełki, kutia czy jagiełki – niegdyś wierzono, że zawarte w nich składniki (mak, kasza, miód, pszenica) zapewniają dostatek, siłę i zdrowie. Są to potrawy pracochłonne, więc jeśli właśnie na Ciebie spadnie przygotowanie kolacji – poproś o pomoc wnuczkę. Aby wspólne gotowanie zakończyło się sukcesem, warto na początku podzielić się obowiązkami. Babcia z wieloletnim wigilijnym doświadczeniem sprawnie przygotuje zupę, kompot, ryby, kapustę czy farsz do pierogów. Wnuczka natomiast może zagnieść ciasto na pierogi, obrać warzywa czy posiekać bakalie do makiełek.
Nowości na świątecznym stole
Obecnie, za sprawą młodszego pokolenia, na świątecznych stołach często pojawiają się także nowe potrawy. Wiele młodych ludzi interesuje się gotowaniem, często kuchnią wegańską lub wegetariańską i właśnie przy tej okazji mogą zabłysnąć przed rodziną talentem kulinarnym, wykonując np. pierogi z kaszą gryczaną i grzybami, pieczonego pstrąga czy sałatkę z paluszkami surimi. Warto też wspólnie nieco zmodyfikować tradycyjne dania, np. zastąpić smażonego karpia jego zdrowszą, pieczoną wersją czy wzbogacić smak tradycyjnego kompotu z suszu plasterkami pomarańczy, suszoną żurawiną, morelami czy figami. Poeksperymentować można też z ciastem na pierogi – zrobić je nie tak jak zawsze, z mąki i wody, lecz np. dodać do niego trochę masła. Dzięki niemu będzie ono elastyczne, miękkie oraz zyska na smaku. Wspólne gotowanie ma wiele zalet – jest okazją do rozmów, wymiany kulinarnych doświadczeń, zapoznania młodych z recepturami przekazywanymi z pokolenia na pokolenie, ale też zaczerpnięcia z dzisiejszej mody kulinarnej.
Przepisy - świąteczne inspiracje
Zdrowe jagiełki
Składniki:
- 3 szklanki wody
- 1,5 szklanki kaszy jaglanej
- 1 łyżka masła
- 1–2 łyżki miodu
- suszone śliwki, rodzynki, morele i żurawina
- szczypta soli, cynamonu i kardamonu
Kaszę sparz wrzątkiem i przepłucz zimną wodą. Zagotuj wodę, dodaj przyprawy oraz masło, a następnie wrzuć kaszę i gotuj na małym ogniu przez ok. 15 minut. W połowie gotowania dodaj bakalie i gotuj, aż kasza wchłonie wodę. Na koniec dosłódź miodem.
Pstrąg pieczony z masłem chili
Składniki:
- 2 świeże pstrągi
- sól, pieprz, cytryna, czosnek, rozmaryn, oliwa
- 40 g masła, papryczka chili, natka pietruszki
Pstrągi opłukać, osuszyć, skropić sokiem z cytryny. Zrobić kilka nacięć nożem na jednym boku, następnie doprawić solą i pieprzem. Każdego pstrąga posypać szczyptą rozmarynu i natrzeć 1 łyżką oliwy. Do środka włożyć po 1 nieobranym ząbku czosnku oraz po 1 plasterku cytryny. Położyć na dużej blaszce do pieczenia wyłożonej papierem do pieczenia ponacinaną stroną do góry.
W miseczce roztopić masło z dodatkiem posiekanej papryczki chili, 2 łyżek posiekanej natki pietruszki, 1/2 łyżeczki startego czosnku, solą i pieprzem. Powstałą mieszanką polać pstrągi, zostawiając ok. 1/3 mieszanki na koniec, do podania. Wstawić blachę do piekarnika nagrzanego do 250°C i piec przez 20 minut (duże pstrągi) lub 15 minut (małe). Resztą masła chili polać ryby po upieczeniu.
