Pierwszy prezydent miasta Aleksy Rżewski, patriota, który w swojej biografii miał wiele dramatycznych epizodów, w okresie wojny polsko-bolszewickiej aktywnie mobilizował miasto do walki.
Bolszewika goń, goń, goń…
Na front wyruszyły związane z naszym miastem formacje wojskowe: 28. i 31. Pułk Strzelców Kaniowskich oraz 4. Pułk Artylerii Ciężkiej i 10. Kaniowski Pułk Artylerii Polowej, a także zmilitaryzowane oddziały łódzkiej policji oraz spora rzesza ochotników. Ślady tamtych dramatycznych dni pozostały m.in. na łódzkim Starym Cmentarzu, gdzie spoczywają także bohaterowie wojny 1919–1920. Przypomnijmy choćby dziesiątkę bohaterów.
- Podporucznik JULIAN NEUMARK. Urodzony w 1898 r. Ciężko ranny 28 maja 1919 r. pod Szutowiczami, zmarł 6 czerwca 1919 r. w Wilnie. Na godzinę przed śmiercią otrzymał nominację na podporucznika.
- Plutonowy OLGIERT ZŁOTY. Student Uniwersytetu Warszawskiego. Ranny w bitwie warszawskiej, zmarł w Łodzi 17 sierpnia 1920 r.
- Podchorąży STANISŁAW WOLSKI. Poległ 3 stycznia 1920 r. jako żołnierz 1. DP Legionów WP na Łotwie. Miał 22 lata.
- Plutonowy MIECZYSŁAW MACHNIK. Poległ 12 czerwca 1920 r. pod Borodzianką podczas odwrotu spod Kijowa.
- Kapitan STEFAN POGONOWSKI. Oficer łódzkiego 28. Pułku Strzelców Kaniowskich „Dzieci Łodzi”, dowódca 1. Batalionu. Poległ pod Radzyminem z 14/15 sierpnia 1920 r.
- Podporucznik JÓZEF SOBOLEWSKI. Oficer 9. pułku piechoty Legionów WP, lat 20. Poległ 15 września 1920 r. pod Białoziórką w miejscowości Ozierany.
- Generał brygady LEON PACHUCKI. Dowódca 13. Dywizji Piechoty na froncie bolszewickim. Zmarł w Łodzi 10 października 1930 r. w wieku 60 lat.
- Rotmistrz ALEKSANDER NAPIÓRKOWSKI. Poseł na Sejm RP. W lipcu 1920 r., zgłosił się do armii ochotniczej. Śmiertelnie ranny w szarży pod Ciechanowem 18 sierpnia 1920 r.
- Plutonowy KAROL MAKS ROZENBLAT. Ochotnik ze znanej rodziny łódzkich fabrykantów. Poległ w wieku 22 lat w bitwie warszawskiej 16 sierpnia 1920 r.
- Kpt. BENEDYKT GRZYMAŁA-PĘCZKOWSKI. Oficer 28. Pułku Strzelców Kaniowskich. Poległ w bitwie warszawskiej 15 sierpnia 1920 r.
Bohaterski ks. Skorupka
Został wyświęcony na kapłana 26 stycznia 1916 r. Przez kilka miesięcy był proboszczem parafii w Bogorodsku k. Moskwy, a następnie do sierpnia 1918 r. w Klincy w guberni czernihowskiej. Był organizatorem polskich towarzystw opiekuńczych. Jeździł do Kijowa, czyniąc starania o przyspieszenie ewakuacji swych podopiecznych do Polski. Po powrocie do kraju, od września 1918 r. pracował jako wikariusz w Łodzi, w parafii Przemienienia Pańskiego. Był założycielem i prezesem Towarzystwa „Oświata”, działającego na rzecz rozwoju szkolnictwa polskiego. We wrześniu 1919 r. ks. Skorupka został przeniesiony przez władze kościelne do Warszawy i objął stanowisko notariusza-archiwisty Kurii Warszawskiej. W lipcu 1920 r. wystąpił do władz kościelnych o zgodę na objęcie funkcji kapelana wojskowego. Spędzał czas w koszarach i na dworcach, spowiadając żołnierzy wyruszających na front. 8 sierpnia został mianowany kapelanem 1. batalionu 236. pułku piechoty Armii Ochotniczej, złożonego głównie z młodzieży gimnazjalnej i akademickiej. Wieczorem 13 sierpnia 1920 r. batalion dotarł do wsi Ossów (pow. wołomiński) na linii frontu, a 14 sierpnia ks. Skorupka zginął w walkach z bolszewikami. Komunikat Sztabu Generalnego Wojska Polskiego podkreślał „bohaterską śmierć ks. kapelana Ignacego Skorupki [...], który w stule i z krzyżem w ręku przodował atakującym oddziałom”. Inna wersja okoliczności jego śmierci głosi, że poległ, udzielając ostatniego namaszczenia rannemu żołnierzowi. Ciało ks. Ignacego Skorupki przewieziono do Warszawy, gdzie 17 sierpnia odbyły się uroczystości pogrzebowe w kościele garnizonowym, a następnie na Powązkach z udziałem duchowieństwa oraz przedstawicieli rządu i generalicji. Gen. Józef Haller udekorował trumnę ks. Skorupki Krzyżem Virtuti Militari V klasy.
