Do trzech ratuszy sztuka. Jak Łódź budowała siedzibę swoich władz?

Pierwszy ratusz w Łodzi wybudowano w 1585 r., drugi, też drewniany, stanął w rejonie Starego Rynku w 1820 r. prawdopodobnie przy ul. Kościelnej. Kolejny ratusz wzniesiono w 1827 r. na Nowym Rynku, czyli obecnym pl. Wolności, i po kilku przebudowach stoi tam do dziś.

Ratusz na litografii W. Walkiewicza z połowy XIX w.
Ratusz na litografii W. Walkiewicza z połowy XIX w.

W maju 1826 r. miasto ogłosiło przetarg na budowę murowanego budynku ratusza. Zwyciężył przedsiębiorca budowlany ze Zgierza, Karol Lebelt, który za 35 tys. zł zobowiązał się wybudować nowy gmach, korzystając z nadzoru sprawowanego przez budowniczego obwodowego Dürringa. Bryła ratusza do dziś zachowała zamierzony empirowy charakter z elementami renesansu. Co ciekawe, trudno ustalić twórcę projektu. Istnieje hipoteza, że był nim ktoś z pracowni stołecznego architekta-klasycysty, florentyńczyka Antonio Corazziego, twórcy monumentalnych gmachów w Warszawie: Banku Polskiego, Teatru Wielkiego, Towarzystwa Przyjaciół Nauk. Były też sugestie, że ratusz w Łodzi projektował prof. Hilary Szpilowski (1753–1827), twórca pałacu w Walewicach czy pałacu Sanguszków w Warszawie. Walory artystyczne gmachu mogły wskazywać również na projekt Chrystiana Piotra Aignera (1756–1841), autor wzornika budowli publicznych. Ostatecznie przyjmuje się jednak, że łódzki ratusz jest dziełem Bonifacego Witkowskiego (1800–1840), adiunkta budowniczego komisji województwa mazowieckiego, autora projektów kilku innych ratuszy w regionie, m.in. w Kutnie, Łowiczu, Skierniewicach czy Rawie Mazowieckiej.

ДИВІТЬСЯ ТАКОЖ