To obecnie Wojewódzka Biblioteka Publiczna im. Marszałka Józefa Piłsudskiego (w latach 1949–1990 im. Ludwika Waryńskiego) – instytucja o statusie naukowym, sprawująca opiekę nad siecią bibliotek samorządowych miasta i województwa.
- ZOBACZ TAKŻE: Kanał „Gwiazda" w Łodzi. Istne dzieło inżynierii i miejsce wielkiej tragedii [ZDJĘCIA]
Z inicjatywą powołania biblioteki wystąpiło w 1915 r. Towarzystwo Krzewienia Oświaty, a w maju 1916 r. powołano Towarzystwo Biblioteki Publicznej w Łodzi. Pierwszą siedzibę otwarto 11 października 1917 r. przy ul. Piotrkowskiej 150. Było to czteropokojowe mieszkanie na pierwszym piętrze kamienicy, ofiarowane przez kupca Wilhelma Hordliczkę. Potem bibliotekę przeniesiono na ul. św. Andrzeja 14. W styczniu 1922 r. została przejęta przez magistrat. 16 maja 1935 r., kilka dni po śmierci Piłsudskiego, Związek Przemysłu Włókienniczego w Państwie Polskim, postanowił uczcić pamięć Marszałka budową gmachu-pomnika w formie biblioteki. Pod koniec 1936 r. ogłoszono konkurs na projekt, a 1 lipca 1937 r. przyjęto do realizacji pracę architekta Jerzego Wierzbickiego. Zbiory liczyły wtedy ok. 70 tys. woluminów. Prace nad budową przerwał wybuch wojny, ale wznowiono je zaraz po wyzwoleniu. Budynek przy ul. Gdańskiej 100/102 oddano do użytku pod koniec 1949 r. Obecnie zgromadzono tam 900 tys. jednostek, a WBP pełni od wielu lat ważną funkcję oświatowo-kulturalną w Łodzi i regionie.
