Wzdłuż czy wszerz? Na jakiej osi rozwijała się dawna Łódź

Łódź w swoim rozwoju posuwała się w kierunku południowym, trzymając się naturalnej arterii komunikacyjnej – dawnego traktu piotrkowskiego. W latach 1824–1828 utworzono na południe od Nowego Miasta drugą osadę przemysłową, zwaną Łódką, przeznaczoną dla tkaczy bawełny i lnu. Ciągnęła się ona po obu stronach traktu piotrkowskiego aż do stawów na rzece Jasień i przecinała Piotrkowską między ul. Czerwoną i Górnym Rynkiem.

piotrkowska
Ul. Piotrkowska w dawnych czasach, fot. Archiwum

Interesująco przedstawiało się usytuowanie placów publicznych w osadzie Łódka. W myśl pierwotnych założeń rolę centralnego placu miał spełniać trójkątny Rynek Bielnikowy, powstały u zbiegu prowadzącej do głównych zakładów nad Jasieniem ul. Emilii (ul. Tymienieckiego) z ul. Piotrkowską. Naprzeciwko niego założono rozległy plac, zwany później Rynkiem Fabrycznym (dziś pl. Katedralny). Z chwilą powiększenia obszaru Łódki ku południowi utworzono tam niewielki, kwadratowy ryneczek, zwany początkowo po prostu drugim rynkiem, a później Górnym Rynkiem (pl. Reymonta). Dzięki lepszemu usytuowaniu w węźle dróg lokalnych – zbiegały się tu drogi z Zarzewa, Chojen, Rudy i Rokicia – przejął on wkrótce funkcje głównego rynku handlowego osady Łódka.

Regulacja miasta w latach 1821–1828 wytyczyła główne zarysy terytorialne dzisiejszej Łodzi, z charakterystycznym rozciągnięciem terenu miasta, rozlokowanego wzdłuż głównej arterii i osi rozwojowej, ciągnącej się ponad 4 km. Początkowo nie była to jednak reprezentacyjna ulica handlowa, ale przede wszystkim ulica tkaczy.

ДИВІТЬСЯ ТАКОЖ