Problemy ze snem. Jak poradzić sobie z bezsennością? [PORADNIK]

Zaburzenia snu to problem wielu seniorów. Mogą one być następstwem fizjologicznych zmian, zachodzących w organizmie wraz z wiekiem, pogorszenia stanu zdrowia, jak również prowadzonego trybu życia i higieny snu. Jakie są przyczyny bezsenności i jak sobie z nią radzić?

Problemy ze snem. Jak poradzić sobie z bezsennością? [PORADNIK]
Problemy ze snem. Jak poradzić sobie z bezsennością? [PORADNIK]

Dobrej jakości sen jest niezwykle ważny dla prawidłowego funkcjonowania organizmu. Odpowiada on za odpoczynek i regenerację organizmu, a także ma wpływ na gospodarkę hormonalną i zdrowie psychiczne. Niedobór snu rzutuje nie tylko na nasze samopoczucie następnego dnia, ale jest też przyczyną rozwoju poważnych chorób cywilizacyjnych. Osoba cierpiąca na zaburzenia snu może odczuwać zmęczenie i rozdrażnienie i być bardziej podatna na stres. Bezsenność przewlekła, czyli trwająca kilka tygodni, to uciążliwy problem, który utrudnia codzienne funkcjonowanie. U osób po 60. roku życia przejawia się ona zbyt wczesnym wybudzaniem lub częstym przebudzaniem w nocy i kłopotami z ponownym zaśnięciem.

Najczęstsze przyczyny problemów ze snem

Do najczęstszych przyczyn bezsenności u osób starszych należą m.in.:

  • problemy ze zdrowiem, takie jak: chroniczny ból, który nie pozwala znaleźć odpowiedniej pozycji i spokojnie zasnąć, choroby kardiologiczne (np. niewydolność serca, nadciśnienie tętnicze), problemy ze zdrowiem psychicznym (depresja, nerwica), choroby układu trawiennego (refluks żołądkowo-przełykowy), tarczycy (nadczynność), układu oddechowego (astma), a także zespół niespokojnych nóg; 
  • nykturia, czyli wielokrotne oddawanie moczu w ciągu nocy; co ciekawe, częste chodzenie do toalety w nocy może być konsekwencją problemów ze snem, a nie zaburzeń urologicznych; gdy cierpimy na bezsenność, sen jest płytszy i wtedy łatwiej odczuwa się parcie na pęcherz;
  • stres – życie w ciągłym stresie czy niepokoju lub silnie emocjonalnie przeżycia mogą się przyczynić do problemów ze snem; 
  • osamotnienie – stres związany z poczuciem osamotnienia może powodować lęki i bezsenność;
  • zażywane leki – wiele osób powyżej 65. roku życia zażywa leki, które pomagają na liczne dolegliwości, jednak wiele z nich może negatywnie wpływać na sen;
  • tryb życia i brak higieny snu – długie leżenie w łóżku, mała aktywność fizyczna, krótki czas przebywania na świeżym powietrzu, niewielka ekspozycja na światło dzienne, a także drzemki w ciągu dnia mogą negatywnie wpływać na jakość i długość snu; duże znaczenie dla nocnego wypoczynku ma również higiena snu, o której mowa poniżej.

Sposoby na lepszy sen

Mówi się, że zapotrzebowanie na sen maleje wraz z wiekiem, co oznacza, że seniorzy potrzebują go mniej. Nie zmienia to jednak faktu, że optymalna długość nocnego wypoczynku jest sprawą indywidualną i uzależnioną od wielu czynników. Mało aktywni seniorzy mogą potrzebować go trochę mniej, natomiast ci żyjący intensywniej – nieco więcej. Osobom będącym na emeryturze zazwyczaj wystarcza ok. 6–7 godzin snu. Co jednak robić, kiedy problemy ze snem nie pozwalają na wypoczynek i regenerację organizmu? Warto wówczas zmienić przyzwyczajenia i wprowadzić w życie kilka zasad.

  • Pilnuj regularnych pór snu. 
  • W ciągu dnia znajdź czas na aktywność fizyczną, szczególnie taką na świeżym powietrzu. 
  • Unikaj długich drzemek w ciągu dnia. 
  • Jeśli długo nie możesz zasnąć, nie leż w łóżku – wstań, przeczytaj kilka stron książki, napij się czegoś i poczekaj aż znowu ogarnie Cię senność.
  • Wieczorem nie pij napojów pobudzających (np. kawy, czarnej herbaty). Jeśli jesteś wyjątkowo wrażliwa/-y na kofeinę, przestań spożywać je już na 7 godzin przed snem.
  • Kolację jedz na 2–3 godziny przed snem. Unikaj wtedy dań tłustych, ciężkostrawnych i mocno przyprawionych (zwłaszcza ostrymi przyprawami). 
  • Nie oglądaj przed snem filmów lub programów wywołujących emocje. 

Zadbaj również o pokój, w którym śpisz. Odpowiednie warunki w sypialni są niezwykle istotne dla nocnego wypoczynku. Powinno być w niej cicho, ciemno, odpowiednio wilgotno i chłodno. Jeśli mieszkasz w pobliżu ruchliwej ulicy lub innych hałaśliwych miejsc, uszczelnij okna. Zasłaniaj je też szczelnie, aby nie budziły Cię promienie słoneczne. Zimą pamiętaj o nawilżaniu powietrza w pomieszczeniu, a także zadbaj o odpowiednią temperaturę – ok. 18°C. Istotne dla dobrego nocnego wypoczynku jest również to, na czym śpisz, czyli odpowiednio dobrane materac i poduszka. Jeżeli wprowadzone zmiany dotyczące stylu życia i higieny snu nie przyniosą oczekiwanych rezultatów, warto skorzystać z porady lekarza i sprawdzić, czy za zaburzenia snu nie jest odpowiedzialna jakaś choroba.

ZOBACZ TAKŻE