Architekt od zdrowia. Janusz Wyżnikiewicz - to on zaprojektował łódzkie szpitale [ZDJĘCIA]

Nie będzie przesadą twierdzenie, że większość łodzian urodziła się, dochodziła do zdrowia lub odwiedzała kogoś bliskiego w szpitalu zaprojektowanym przez Janusza Wyżnikiewicza. Tytuł „specjalisty od zdrowia” pasuje tym bardziej że inną pasją architekta były… obiekty sportowe.

fot. ŁÓDŹ.PL
CKD to największy budynek zaprojektowany przez Wyżnikiewicza

Janusz Wyżnikiewicz, chociaż urodził się w Łodzi, mieszkał w Warszawie, liceum ukończył w Bydgoszczy, a studia w Gdańsku. Po kraju rzucały nim wojna, powojenna zawierucha i typowa dla młodości potrzeba odnalezienia własnego miejsca, ale ostatecznie – trochę w wyniku przypadku – związał się z Łodzią. Podobnie drobne decyzje – sympatia do szanowanego wykładowcy, otrzymane na początku kariery zadanie rozbudowy szpitala na Stokach – sprawiły, że jego zawodową drogą okazały się obiekty służby zdrowia. To Janusz Wyżnikiewicz zaprojektował rozbudowę szpitala Ministerstwa Spraw Wewnętrznych przy ul. Północnej, to według jego projektu powstał w latach 70. szpital im. Kopernika. Architekt uważał projektowanie obiektów dla służby zdrowia za wyjątkowo inspirujące wyzwanie – chodziło przecież o superorganizmy, łączące różne funkcje i zaspokajające wiele potrzeb.

CKD

W 1976 r. rozpoczęła się budowa zaprojektowanego przez Wyżnikiewicza Centrum Kliniczno-Dydaktycznego Akademii Medycznej w Łodzi. Ostatecznie powstawało ono przez 38 lat, co czyni je jedną z najdłużej realizowanych polskich inwestycji. Ten monumentalny budynek – największy w portfolio Wyżnikiewicza – widać z wielu miejsc w Łodzi. I nic dziwnego – ma aż 20 kondygnacji i ponad 72 metry wysokości! Zamysłem architekta było stworzenie szpitala zaspokajającego wszystkie potrzeby pacjenta, bez konieczności uciążliwego przemieszczania się, a realizującego przy tym także funkcje dydaktyczne. Z takim rozmachem w Polsce jeszcze nie budowano, dlatego po inspiracje Wyżnikiewicz wyjeżdżał w liczne zagraniczne podróże. Oddany do użytku w 2013 r. gmach różni się jednak wyraźnie – także skalą – od tego, co zaprojektował architekt. Podczas budowy wciąż pojawiały się przeszkody, a wśród nich oczywiście brak pieniędzy. Budynek o takim rozmiarze okazał się studnią bez dna, tym bardziej w obliczu kryzysów finansowych, problemów z zaopatrzeniem i wykonawcami.

Centrum Zdrowia Matki Polki

Często powtarzaną plotką jest to, że na opóźnienie CKD wpływ miała budowa innego szpitala Wyżnikiewicza – Centrum Zdrowia Matki Polki. Temu jednak zaprzeczali w wywiadach i sam architekt, i ówczesny prezydent Łodzi Józef Niewiadomski. Matka Polka była bowiem oczkiem w głowie władz centralnych, a pieniądze płynęły do niej nieprzerwanym strumieniem. Wszystko dlatego, że otwarty w 1988 r. szpital zapowiedziano jako prezent od władz państwowych dla polskich kobiet, „pomnik” matek, który miał zaskarbić sobie ich przychylność. O taką prestiżową inwestycję nie było łatwo – władze Łodzi długo lobbowały za wybudowaniem szpitala skoncentrowanego na potrzebach kobiet w naszym mieście. Gdy to się udało, pewne było jedno – projektować Matkę Polkę musi Wyżnikiewicz!

Hala-trybuna ŁKS

Prywatnie architekt pasjonował się sportem, w młodości startował nawet w lekkoatletycznych kwalifikacjach olimpijskich. Dlatego nie powinno dziwić, że poza szpitalami jego najbardziej znaną realizacją jest pochodząca z lat 60. przebudowa stadionu ŁKS (projekt współtworzył konstruktor Jan Szklarek). Powstała wtedy nowa, wykonana z żelbetu zachodnia trybuna mogąca pomieścić 10 tys. widzów, a w jej wnętrzu – hala sportowa. Dzięki temu stadion ŁKS stał się w tamtym czasie jednym z największych i najnowocześniejszych obiektów piłkarskich w Polsce. Dziś po hali-trybunie Wyżnikiewicza nie ma już śladu, a w jej miejscu stoi otwarty ostatnio zupełnie nowy stadion.

ZOBACZ TAKŻE