Różne były powody, dla których Łódź wegetowała jako jedno z najmniejszych miast na ziemiach Polski środkowej. W znacznym stopniu wpłynęło na to duże zagęszczenie ośrodków miejskich w tej części kraju. W najbliższej okolicy Łodzi istniały już bowiem liczne skupiska miejskie, m.in. Łęczyca, Brzeziny, Pabianice, Zgierz, Stryków, Tuszyn, Lutomiersk, czy Kazimierz n. Nerem, a na szlakach handlowych panowała spora konkurencja.
Historia Łodzi. Przez cztery wieki miasto wegetowało. Co zatrzymało jego rozwój?
Co prawda, w XIX w. Łódź z nawiązką odrobiła kilkusetletnie zaległości rozwojowe, ale dlaczego tkwiła tak długo w uśpieniu jako mała rolnicza osada, licząca średnio przez kilka wieków zaledwie 400–600 mieszkańców?
