Stróże w dawnej Łodzi. Dbali o porządek i... donosili policji [HISTORIA ŁODZI]

Do dziś na podwórkach łódzkich kamienic można zobaczyć „stróżówki” – to dawne mieszkania służbowe dozorców domów. Ile zarabiali? Co należało do ich obowiązków? Było to o wiele więcej niż zwykłe utrzymywanie porządku!

Stróż polewający wodą ulicę
Stróż polewający wodą ulicę, źródło: Narodowe Archiwum Cyfrowe
10 фотоs
Stróż polewający wodą ulicę
Stróż polewa wodą nawierzchnię ulicy Piotrkowskiej
Stróż dbał o wywóz śmieci
Dawna stróżówka
Widok na ulicę Piotrkowską. Na zdjęciu widać stróża sprzątającego ulicę
ДИВІТЬСЯ
ФОТО (10)

Do obowiązków stróżów należało nie tylko dbanie o porządek na terenie posesji, ale też sprzątanie ulic przed kamienicami, zbieranie końskiego łajna, zimą – usuwanie zalegającego śniegu i lodu, latem zaś polewanie ulic wodą. Stróże mieli też obowiązek... donoszenia policji na lokatorów, ponieważ podlegali carskiej policji. Musieli znać wszystkich lokatorów, wiedzieć jaki zawód wykonują, kto z nimi mieszka. Przekazywali władzom informacje o mieszkańcach, którzy nie mieli zameldowania, a także o wszystkich nagłych zdarzeniach, takich jak: pożary, kradzieże, napady, urodziny, nagłe zgony, wypadki czy zakaźne choroby (ludzi i zwierząt).

Stróż musiał donosić na lokatorów, którzy urządzali huczne, zakrapiane alkoholem imprezy czy organizowali podejrzane zebrania. Obowiązkiem dozorców było także zatrzymywanie i oddawanie w ręce policji osób, które „rozrzucają na ulicach ulotki lub rozwieszają afisze”. Nie mogli wpuszczać na podwórka ulicznych muzykantów i żebraków. Musieli rozpędzać zgromadzenia (robotników i bezrobotnych), pilnować, by dzieci nie wybiegały na ulice czy też, by na balkonach od strony ulicy nikt nie wieszał bielizny, ubrań, nie wietrzył pościeli. Stróż musiał ogradzać uszkodzenia w bruku ulicznym, meldować policji o uszkodzeniach drutów telegraficznych i usuwać z ulicy padłe zwierzęta. Stale miał przy sobie gwizdek alarmowy do wzywania na pomoc patrolujących ulicę policjantów. Do godziny 11 wieczorem musiał stać przy bramie i obserwować, kto wchodzi i wychodzi z kamienicy. Do jego obowiązków należało zamykanie bramy na noc.

ДИВІТЬСЯ ТАКОЖ