Co to jest smog?
Smog powstaje w efekcie zanieczyszczenia powietrza pyłami, zawierającymi szkodliwe związki chemiczne, oraz gazami, takimi jak dwutlenek azotu, dwutlenek siarki czy tlenek węgla. Jest to zjawisko typowe nie tylko dla dużych aglomeracji, ale także mniejszych miast. Do jego powstawania przyczyniamy się zaś sami: duży ruch samochodowy, ogrzewanie piecami na węgiel czy innymi nieekologicznymi materiałami to prosta droga do tworzenia smogu. Jego powstawaniu sprzyjają bezwietrzna pogoda czy słaby wiatr, duże zachmurzenie z utrudnionym ruchem powietrza, wzrost temperatury, ale i jej spadki zimą. W okresie jesienno-zimowym występuje tzw. smog kwaśny, związany z ogrzewaniem. Latem zaś smog fotochemiczny, którego główną przyczyną są spaliny samochodowe.
Jak smog wpływa na zdrowie?
Smog ma negatywny wpływ na nasze zdrowie. Skraca długość i jakość życia – zwiększa ryzyko zapadnięcia na choroby układu oddechowego (alergia, astma, niewydolność oddechowa), układu krążenia oraz układu nerwowego. Ponadto smog zwiększa ryzyko zachorowania na nowotwór i wpływa na obniżenie odporności organizmu. Skutki ciągłej ekspozycji na smog mogą zacząć pojawiać się dopiero po pewnym czasie. Możemy nawet nie mieć świadomości, że nasze problemy z krążeniem to efekt m.in. złego stanu powietrza.
Tymczasem wiek (zarówno ten senioralny, jak i wiek dziecięcy) mają istotne znaczenie dla ryzyka, które niesie za sobą oddychanie złym powietrzem. Nie bez znaczenia jest nasz ogólny stan zdrowia, który z wiekiem zazwyczaj się pogarsza. Musimy mieć też świadomość, że im dłużej przebywamy w zanieczyszczonym powietrzu, tym gorzej dla naszego zdrowia.
Smog jest szczególnie niebezpieczny dla osób chorych na astmę i przewlekłą obturacyjną chorobę płuc. Ale nawet u osób zdrowych krótkotrwałe oddychanie zanieczyszczonym powietrzem może powodować ból głowy, podrażnienie spojówek, krtani i tchawicy, a nawet zapalenie płuc. Ponadto alergie. Możemy też czuć zmęczenie, mieć problemy z pamięcią i koncentracją, odczuwać wzrost niepokoju i stany depresyjne. Właśnie dlatego koniecznie trzeba się przed nim chronić.
Jak chronić się przed smogiem?
Kiedy wychodzimy z domu na dłużej, warto najpierw sprawdzić stan powietrza. Takie informacje podają chociażby gminy na swoich stronach internetowych, Dostępne są też aplikacje na telefon, dzięki którym można na bieżąco śledzić jakość powietrza w swoim miejscu zamieszkania.
Jeśli normy jakości powietrza są przekroczone, najlepiej zrezygnować ze spacerów. I to właśnie zalecenie dotyczy szczególnie osób starszych. Warto wiedzieć, że nim nastała pandemia znane już były maski... antysmogowe. Za najlepszą jest uznawana taka z filtrem węglowym, oznaczona symbolem FFP3. Zatrzymuje ona aż 99% zanieczyszczeń. Warto pamiętać, że filtr w takiej masce powinien być wymieniany raz na 4–6 tygodni.
Łódź walczy ze smogiem
Wpływ na jakość powietrza może mieć zaś każdy z nas. Co możemy zrobić?
- Ograniczyć korzystanie z samochodu.
- Gasić silnik podczas czekania na przejazd pociągu.
- Pokonywać niewielkie odległości piechotą lub rowerem.
- Oszczędzać energię elektryczną.
- Nie przegrzewać mieszkania.
Łódź walczy ze smogiem poprzez dofinansowywanie wymiany „kopciuchów” na ekologiczne źródła ogrzewania. Z miejskiej dotacji można sfinansować nawet 90% kosztów przedsięwzięcia.
Dzięki współpracy m.in. ze spółką Veolia wzrosła liczba czujników smogu na obszarze Łodzi. Urządzenia zostały rozmieszczone tak, by na każdym łódzkim osiedlu był przynajmniej jeden punkt monitorujący stan powietrza. Dzięki temu wszyscy mieszkańcy otrzymują komunikat dotyczący ich otoczenia.
Na terenie Łodzi pojawiły się też tzw. ekosłupki. To urządzenia, które na bieżąco sygnalizują kolorem poziom smogu. Wyglądają jak połączenie słupka parkingowego z lampą. Stężenia groźnych dla zdrowia pyłów przekładane są na kolory: od zielonego, który oznacza czyste powietrze, po czerwony, który sygnalizuje bardzo zły stan powietrza.
