Smażenie było kiedyś jedną z najpopularniejszych metod gotowania. Podkreśla ono walory smakowe potraw, ale też ich wygląd i aromat.
Smażenie jest niezdrowe
Niestety, nie jest to najzdrowsza metoda obróbki termicznej. Dlaczego? W trakcie smażenia produkty tracą cenne witaminy: A, D, E i K. Spożywanie smażonych produktów może powodować niestrawność, zgagę czy uczucie ciężkości w żołądku. Zwiększa też ryzyko wystąpienia miażdżycy i nowotworów! Warto więc ograniczyć liczbę smażonych produktów i zastąpić je pieczeniem lub gotowaniem.
Jaki tłuszcz, jeśli musisz usmażyć?
Jeśli już decydujemy się na smażenie, wybierajmy zdrowsze tłuszcze. Pamiętajmy jednak, że nie każdy dobrze znosi wysoką temperaturę i nadaje się do smażenia. Najlepsze są tłuszcze o tzw. wysokim punkcie dymienia. Jest to najniższa temperatura, przy której ogrzewany tłuszcz zaczyna się palić, tracić wartości odżywcze i wydzielać substancje, które wpływają negatywnie na nasze zdrowie. Właśnie dlatego, wybierając produkty do smażenia, trzeba brać pod uwagę te, których temperatura dymienia jest wyższa niż 180°C. Na przykład masło pali się już w temperaturze 170°C, co oznacza, że nie nadaje się do długiego smażenia naszego tytułowego kotleta – można co najwyżej przygotować na nim jajecznicę.
Do smażenia zalecane są tłuszcze rafinowane, czyli oczyszczone. Do najlepszych tłuszczy przeznaczonych do smażenia należą:
- masło klarowane – można na nim smażyć długo i w dużej ilości;
- olej rzepakowy – nadaje się do krótkiego smażenia; im dłuższy czas smażenia, tym więcej szkodliwych dla zdrowia związków; najlepiej sprawdzi się przy smażeniu fileta z kurczaka, ryby lub warzyw;
- olej ryżowy – mało popularny w kuchni polskiej, ale jego skład i wysoka temperatura dymienia sprawiają, że jest odpowiedni do długiego smażenia;
- oliwa z oliwek – nadaje się do krótkiego smażenia lub duszenia ryb czy warzyw.
Najkorzystniejszym dla zdrowia, choć mało znanym sposobem smażenia, jest... używanie razem wody i tłuszczu! Na patelnię wlewamy odrobinę wody, wrzucamy produkty, podgrzewamy, a następnie dodajemy oliwę lub olej. Dzięki tej metodzie mamy pewność, że nie wydzielą się szkodliwe dla zdrowia substancje.
Na czym nie smażyć?
Do smażenia nie nadają się margaryna oraz oleje tłoczone na zimno, takie jak słonecznikowy, lniany, kukurydziany, sojowy, z orzechów włoskich, z pestek dyni. Zawarte w nich kwasy tłuszczowe źle znoszą wysoką temperaturę, dlatego najlepiej stosować je na zimno, np. do sałatek. Ważne, aby do takich potraw używać wyłącznie olejów nierafinowanych. Należy przechowywać je w lodówce, najlepiej w butelce z ciemnego szkła – wtedy zachowują najwięcej dobroczynnych właściwości prozdrowotnych.
Zmień przyzwyczajenia
Uważa się, że smażenie jest jedną z najszybszych i najłatwiejszych, ale też najmniej zdrowych form gotowania. Warto więc pomyśleć o zmianie przyzwyczajeń i spróbować nowych smaków wydobytych podczas gotowania w małej ilości wody, na parze lub pieczenia bez użycia tłuszczu. Przyrządzając dania w ten sposób, zachowamy niemal wszystkie składniki odżywcze.
